ΣΧΟΛΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ,ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

«ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ»

Κατεύθυνση : Διοίκηση και διαχείριση εκπαιδευτικών μονάδων

Μάθημα: Πολιτιστική Πολιτική στην εκπαιδευτική μονάδα

Επιβλέπουσα καθηγήτρια: κα Γεωργιτσογιάνη Ευαγγελία

Θεματική : « Πολιτιστικές Δραστηριότητες σε εκπαιδευτική Μονάδα : η περίπτωση του  4^ου Δημοτικού  Σχολείου Αγίων Αναργύρων».

ΟΛΓΑ ΜΑΝΗ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ……………………………………………………………………. 3

ΕΙΣΑΓΩΓΗ…………………………………………………………………….. 4

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

• Θεσμικό πλαίσιο Σχολικών Δραστηριοτήτων……………………………..5
• Σχολικές δραστηριότητες στο εξωτερικό……………………………………7
• Προγράμματα Πολιτισμού και δράσεις στην Ελλάδα………………… 9
• Ευρωπαικά εκπαιδευτικά Προγράμματα στην Ελλάδα……………..10

• SOCRATES……………………………………………………………………….….11
• COMENIUS…………………………………………………………..……………..11
• eTwinning……………………………………………………………..…………….12
• ERASMUS+………………………………………………………….……………..12
• ASPnet UNESCO………………………………………………………………… 13
  • Προγράμματα Σχολικών Δραστηριοτήτων…………………… 14
• Περιβαλλοντική Εκπαίδευση………………………………………………. 14
• Αγωγή Υγείας…………………………………………………………….………. 15
• Πολιτισμός……………………………………………………………………….. 16

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

2.1 Ιστορικό Σχολικών Δραστηριοτήτων του 4^ου Δημοτικού Σχολείου Αγίων   Αναργύρων………………………………………………………………….………… 16

2.2 Ιστορία του Σχολείου………………………………………..……………. 19

• Δράσεις Πολιτισμού……………………………………………..………… 20

2.4 Συμπεράσματα Συνέντευξης…………………………………..………….. 28

2.5 Συμπεράσματα ερωτηματολογίου……………………………………   29

2.6 Μεθοδολογία της έρευνας………………………………………………   29

2.7 Συζήτηση – Προτάσεις………………………………………………….   32

2.8 Προτάσεις για σχεδιασμό εκπαιδευτικής Πολιτικής…………   33

2.9 Συνέντευξη…………………………………………………………………… .35

2.10 Ερωτηματολόγιο…………………………………………….…………..  42    Βιβλιογραφία………………………………………………………………………. 46

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να αναδειχτεί η σπουδαιότητα  των προγραμμάτων Πολιτιστικών Δραστηριοτήτων στις σχολικές μονάδες , και πως αυτά συντελούν  στην ποιοτική διαφοροποίηση του κλίματος και της κουλτούρας του σχολείου. Εξετάζεται αν βοηθάνε  στη διεύρυνση των οριζόντων των εκπαιδευτικών και μαθητών/τριών, και αν με τη συνεργασία και την ανταλλαγή απόψεων αναπτύσσουν πνεύμα συλλογικότητας και  αν  οι μαθητές αντιλαμβάνονται τη γνώση μέσα από μια ολιστική προσέγγιση και κατορθώνουν να φτάσουν στην αφαιρετική σκέψη μέσα από μια πολυεπίπεδη προσέγγιση  . Επίσης αν γίνεται σύνδεση σχολείου με το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον  έτσι ώστε να πραγματοποιείται η διάχυση του Πολιτιστικού πνεύματος και των καλών πρακτικών. Αυτά είναι και τα σαφή ερευνητικά ερωτήματα της παρούσας εργασίας που προσπαθεί να τα αναδείξει  κάνοντας βιβλιογραφική προσέγγιση, αναφέροντας γενικά για τις Πολιτιστικές Δραστηριότητες στις σχολικές μονάδες, στα Ευρωπαϊκά προγράμματα και τα προγράμματα Σχολικών Δραστηριοτήτων, αναφέρεται επίσης στο θεσμικό πλαίσιο  που τις διέπει. Γίνεται  ιστορική ανασκόπηση στο εξωτερικό και στην Ελλάδα, σε ότι έχει σχέση με Προγράμματα Δραστηριοτήτων. Αντικείμενο μελέτης της παρούσης εργασίας είναι το 4^ο Δημοτικό Σχολείο Αγίων Αναργύρων, όπου εξετάζεται η ιστορία του όπως και τα σημαντικά μνημεία του Δήμου. Κατόπιν γίνεται αναφορά στα προγράμματα που έχει υλοποιήσει. Τελειώνοντας παρατίθενται τα συμπεράσματα του ερωτηματολογίου που δόθηκε στους εκπαιδευτικούς και η συνέντευξη της Διευθύντριας του Σχολείου.

Λέξεις κλειδιά : Πολιτιστικές Δραστηριότητες, 4^ο Δημοτικό Αγίων Αναργύρων

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το σχολείο και η σχολική τάξη αποτελούν για τα παιδιά τους πρώτους μετά την οικογένεια κοινωνικούς θεσμούς στους οποίους η συμμετοχή είναι υποχρεωτική και η προσπάθεια για να προετοιμαστούν για την ευρύτερη κοινωνική ζωή καθίσταται πιο συστηματική. Το ψυχολογικό και κοινωνικό περιβάλλον του σχολείου γενικότερα και της σχολικής τάξης ειδικότερα έχει άμεση επίδραση τόσο στον τομέα της μάθησης όσο και στους τομείς της ανάπτυξης και της κοινωνικοποίησης των παιδιών, μέσα από τα διάφορα πλέγματα σχέσεων που αναπτύσσονται μεταξύ των ατόμων τα οποία εμπλέκονται στην παιδευτική διαδικασία.(Ματσαγγούρας,2008)

Μέσα σε αυτή τη διαδικασία εμπεριέχονται και τα προγράμματα Πολιτισμού. «Η έννοια του πολιτισμού συνδέεται αναπόσπαστα με την ιστορική πορεία της ανθρωπότητας και την ένταξη των ανθρώπων σε οργανωμένες κοινωνίες».(Γεωργιτσογάννη,2014). Τα προγράμματα Πολιτισμού είναι δημιουργικές διαδικασίες που υλοποιούνται στη σχολική κοινότητα με στόχο την ανάδειξη και προώθηση του πολιτισμού. Στηρίζονται στις βασικές αρχές της μαθητοκεντρικής διαδικασίας, της συνεργατικής, της βιωματικής και της ανακαλυπτικής μάθησης, της διεπιστημονικής και διαθετικής προσέγγισης των θεμάτων και της δημιουργικής και ελεύθερης έκφρασης. (Εγκύκλιος,Αρ.Πρωτ.190790/Δ7/04-12-2019/ΥΠΑΙΘ). Οι μαθητές που συμμετέχουν σε προγράμματα Δραστηριοτήτων στα σχολεία τους λαμβάνουν μέρος σε μια σειρά από δράσεις και δραστηριότητες που σχετίζονται με το περιβάλλον, τον πολιτισμό, την υγεία. Έτσι αποκομίζουν γνώσεις και αναπτύσσουν στάσεις, σε διαφορετικό βαθμό, φιλικές προς το περιβάλλον προς τον πολιτισμό και την υγεία. (Ζυγούρη, 2005). Παρότι το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα είναι συγκεντρωτικό, ωστόσο αφήνει στη σχολική μονάδα περιθώρια σχετικής αυτονομίας, στο πλαίσιο της οποίας μπορεί να χαράσσει τη δική της εσωτερική εκπαιδευτική πολιτική και να υλοποιεί καινοτόμες δράσεις που να στοχεύουν στη βελτίωσή της.(Τζέλος, 2008).

Σκοπός αυτής της εργασίας είναι να δείξουμε πως τα προγράμματα Δραστηριοτήτων, όπως και τα Ευρωπαϊκά Εκπαιδευτικά Προγράμματα θεωρούνται καινοτόμα, γιατί συντελούν: α) στην ποιοτική διαφοροποίηση του κλίματος και της κουλτούρας του σχολείου, β) στη διεύρυνση των οριζόντων εκπαιδευτικών και μαθητών/τριών, οι οποίοι συνεργάζονται και ανταλλάσσουν απόψεις, γ) στην ανάπτυξη πνεύματος συλλογικότητας, δ) στη σύνδεση σχολείου και ευρύτερου κοινωνικού περιβάλλοντος.(Καλογιάννης,2014) Η πλειονότητα των εκπαιδευτικών, που συμμετείχε στα παραπάνω προγράμματα, παραδέχεται ότι, αυτά είχαν σημαντική επίδραση στην επαγγελματική σταδιοδρομία τους, και ιδιαίτερα στην ανάπτυξη διδακτικών μεθόδων και εργαλείων, στην εισαγωγή της ευρωπαϊκής διάστασης στην εκπαίδευση. (Κούτρα & Βούκανου, 2005).  Παράλληλα, στόχευσε στην εξοικείωση των εκπαιδευτικών με εναλλακτικές μεθόδους διδασκαλίας και μάθησης, ώστε να διαφοροποιηθεί ο ρόλος του εκπαιδευτικού, ο οποίος από μεταδότης γνώσης μετατρέπεται σε εμψυχωτή της μαθησιακής διαδικασίας και να αναβαθμιστεί ο ρόλος του μαθητή/τριας, ο οποίος από παθητικός δέκτης γίνεται ενεργό μέλος μιας συνεργατικής ομάδας στη διαδικασία οικοδόμησης της γνώσης (Κουλούμπαρίτση, 2002, Σπυροπούλου, 2004).

ΚΕΦΑΛΑΙΟ  1^ο

1.1 ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ

Η ιστορία των Σχολικών Δραστηριοτήτων στην Ελλάδα ξεκινά με την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και ακλούθησαν η Αγωγής Υγείας και η Πολιτιστική Εκπαίδευση.

Στην  Ελλάδα οι αρνητικές  επιπτώσεις στο περιβάλλον έγιναν  ιδιαίτερα αισθητές κυρίως κατά την δεκαετία του ’70. Η διατάραξη της οικολογικής ισορροπίας γινόταν όλο και  περισσότερο αισθητή. Η ρύπανση  των θαλασσών από τα απόβλητα των βιομηχανιών και τα πετρελαιοφόρα, η υπερβολική χρήση φυτοφαρμάκων, το κάψιμο των  δασών και η οικοπεδοποίησή τους, η ηχορύπανση και η άναρχη οικοδόμηση  ήταν συχνά φαινόμενα. (Σπυρόπουλος, 1988).

Η πορεία  αυτή των Σχολικών Δραστηριοτήτων θα μπορούσε να χωριστεί σε έξι κύριες φάσεις  με βάση σημαντικά και  καθοριστικά γεγονότα που συνέβησαν κατά τη διάρκεια των  χρόνων που πέρασαν. Τα γεγονότα αυτά επέδρασαν στην πορεία των πραγμάτων και επηρέασαν την εξέλιξη των Σχολικών Δραστηριοτήτων  (Κούσουλας, 2000).

Α΄ΦΑΣΗ (1977-1984 )

• Αύγουστος 1977 : Το Συμβούλιο της Ευρώπης καλεί Έλληνα αντιπρόσωπο για ενημέρωση σχετικά με την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση στο Bristol-Αγγλία.
• 1981 : Εισαγωγή στο Δημοτικό σχολείο του μαθήματος : « Μελέτη του Περιβάλλοντος», ΦΕΚ 107/1982
• 1983 : Με απόφαση του ΥΠ.Ε.Π.Θ, Γ2/3357/8-11-83 ,συγκροτούνται ομάσες εργασίας για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση Download Soundforge.

Β΄ΦΑΣΗ (1984-1987)

• Με εγκύκλιο, Γ1/3266/18-10-84, οργανώνονται τα πρώτα προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.

Γ΄ΦΑΣΗ (1987-1990)

• 1987: Με την Γ2/857/19-2-87 του ΥΠ.Ε.Π.Θ καθιερώνεται ο θεσμός του « Υπεύθυνου Περιβαλλοντικής και Δασικής Εκπαίδευσης».
• 1989: από αυτή τη χρονιά και μέχρι σήμερα στέλνεται εγκύκλιος στα σχολεία για τη συμμετοχή τους στις σχολικές δραστηριότητες.
• 1989: Εκδίδεται το φυλλάδιο « Σχολείο και Περιβάλλον».

Δ΄ΦΑΣΗ(1990-1997)

• 1990: Ν.1892/31-7-90,αρ.111,παρ.13 , ΦΕΚ 101,τ.α΄,ίδρυση Κέντρων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης(Κ.Π.Ε).
• 1991: Φ.16/102 Γ1 308/3-4-91, Η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση γίνεται μέρος του αναλυτικού προγράμματος της Α/θμιας.
• 1991:Αναλυτικές οδηγίες Γ2/3594/30-3-91, ώρες διδασκαλίας Γ1/7158/24-9-91.
• 1992: Υ.Α Γ2/4867/29-8-92, η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, η Πολιτιστική και η Αγωγή Υγείας, αποτελούν τις Σχολικές Δραστηριότητες.
• 1995: Εισάγεται ο θεσμός του Υπεύθυνου Αγωγής Υγείας.

Ε΄ΦΑΣΗ(1997-2003)

• 2000: Ν.2817/2000, θεσπίζονται οι Πανελλήνιοι Καλλιτεχνικοί Αγώνες.
• 2002: Κεντρικό περιεχόμενο της Π.Ε. γίνεται η Αειφορία και η Βιώσιμη Ανάπτυξη.
• 2002: 2^ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης(ΕΠΕΑΕΚ),χρηματοδότηση δράσεων.
• 2002: Υ.Α 57905/Γ2/4-6-2002, γίνεται ρύθμιση θεμάτων για τη στελέχωση- λειτουργία των Κ.Π.Ε, καθήκοντα και υπεύθυνοι Π.Ε.
• 2002: Ν.2986/2002 αρ.8 παρ.3, ίδρυση Διεύθυνσης Συμβουλευτικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού.
• 2003: Υ.Α 47587/Γ2/16-5-2003,συνεργασία ΥΠ.Ε.Π.Θ, θεσμικών οργάνων Π.Ε. και σχολείων με Ερευνητικά Επιστημονικά Ιδρύματα και μη Κυβερνητικές Οργανώσεις.
• 2003: Υ.Α Γ7/69259/9-7-2003, προκήρυξη θέσεων Υπεύθυνων Σχολικών Δραστηριοτήτων.
• 2003: Υ.Α 65216/Γ7/2-7-2003 λειτουργεί Συντονιστικό Κέντρο Π.Ε.

ΣΤ΄ΦΑΣΗ(2003-σήμερα)

• 2005: Υ.Α Φ.12.1/545/85812/Γ1/31-8-2005,γενίκευση εφαρμογής του προγράμματος Ευέλικτης Ζώνης στην Α/θμια.
• 2006 : Πλήρωση θέσεων Υπευθύνων Πολιτιστικών και Καλλιτεχνικών Αγώνων.
• 2013:Υ.Α 12342/Γ7/3-9-2013 , καθιέρωση της εβδομάδας Π.Ε.(Γ΄Διεύθυνση Π.Ε. Αθήνας).

1.2     ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ

       Από τις αρχές του εικοστού αιώνα άρχισαν  οι πρώτες συντονισμένες προσπάθειες και δραστηριότητες για τη  διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος. Η ίδρυση το 1940 της IUCΝ (International  Union of Conservation of Nature) αντανακλούσε ακριβώς αυτό το ενδιαφέρον. Κάτω από το βάρος και την πίεση των  μεγάλων οικολογικών καταστροφών, που όλο και αυξάνονταν σε αριθμό, η ανησυχία  δεν άφησε αδιάφορα  τους διεθνείς οργανισμούς όπως  τον ΟΗΕ, την UNESCO κτλ. (Womersley, 1980).

Πολύ σημαντικό  είναι το γεγονός ότι για σοβαρά  προβλήματα, όπως αυτά του  περιβάλλοντος, προβλήματα που  είναι διεθνή και δε σταματάνε  στα σύνορα της κάθε  χώρας, οι Ευρωπαίοι θεωρούν ότι η περιβαλλοντική  πολιτική πρέπει να αποφασίζεται  σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από  το  1986 ως το 1992 η  άποψη για τον επείγοντα  χαρακτήρα του περιβαλλοντικού προβλήματος  στην ΕΚ  αυξήθηκε από 72% σε 85% (Eurobarometer, 1992).

Σε δημοσκόπηση  λίγο πριν τη συνάντηση  κορυφής του Maastricht για  το ποια  πολιτική πρέπει να εφαρμοστεί  σε επίπεδο ΕΟΚ, το  69% των  ερωτηθέντων απάντησε ότι  η περιβαλλοντική πολιτική πρέπει να χαράζεται  με κοινή απόφαση, ενώ το  28% διαφώνησε. Η άποψη για  λήψη αποφάσεων από κοινού  σε θέματα περιβάλλοντος  κυμαίνεται από 52% στην Ιρλανδία  έως 83% στις Κάτω Χώρες  (για την  Ελλάδα ήταν 61%) (Ευρωπαϊκά  Θέματα, 1992).

Το  1986 ο ΟΟΣΑ  έθεσε σε εφαρμογή ένα σχέδιο έρευνας , με σκοπό να απαντήσει  στη “μεγάλη πρόκληση”, αν μπορεί  δηλαδή να “διδαχθεί” στο  σχολείο η Περιβαλλοντική  Ευαισθητοποίηση (Environmental Awareness).  Αυτό έγινε  με την υποστήριξη  των κρατών μελών του και  εξαιτίας της ραγδαία  αναπτυσσόμενης ανάγκης για  την προστασία του περιβάλλοντος. Έτσι το  Κέντρο Εκπαιδευτικών Ερευνών και  Καινοτομιών (Centre for Educational Research and Innovation,CERI) του  ΟΟΣΑ κατάρτισε το πρόγραμμα : “Περιβάλλον και σχολικές  Πρωτοβουλίες”. Η ιδέα  για επεξεργασία ενός τέτοιου προγράμματος  δόθηκε σε μια συνάντηση της επιτροπής  παιδείας του ΟΟΣΑ σε επίπεδο υπουργών  στο Παρίσι το 1984, όπου ο  Herbert Moritz, τότε υπουργός  Παιδείας της Αυστρίας, υπογράμμισε ότι η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση  “είναι μια από τις πιο σπουδαίες προτεραιότητες για τη μελλοντική ανάπτυξη της Παιδείας” (στο OECD-CERI,1991).

Η έκθεση το 1986 περιλάμβανε ποικίλα τοπικά προγράμματα, μελέτες περιβαλλοντικών  προβλημάτων και παιδαγωγικά θέματα, που προήλθαν από  τις εμπειρίες μαθητών και  δασκάλων (Eliot, 1991). Το ψήφισμα  της συνάντησης των υπουργών Παιδείας των χωρών της τότε Κοινότητας  24-9-88 υπήρξε καθοριστικό . Με βάση αυτό , στα σχολικά προγράμματα της γενικής εκπαίδευσης  συμπεριλήφθηκε μεταξύ άλλων Αντικειμένων  και η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση.

Τα πρώτα ανεξάρτητα ευρωπαϊκά προγράμματα εγκρίνονται από το Συμβούλιο στις αρχές τις δεκαετίας του ’80, ενώ με το ψήφισμα της Κοπεγχάγης, το 1988, δημιουργούνται οι πρώτες σχολικές συμπράξεις (Διαμαντοπούλου, 2010). Ωστόσο, οι ραγδαίες εξελίξεις που συντελούνται σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, οδηγούν τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να λάβουν σοβαρά υπόψη την αναγκαιότητα ανάπτυξης ευρωπαϊκής διάστασης στην εκπαίδευση και έρχονται με τη Συνθήκη του Μάαστριχ να θέσουν τα θεμέλια της σημαντικής αυτής αλλαγής στην εκπαιδευτική πραγματικότητα (Attanasio, 2000). Η στροφή του ενδιαφέροντος προς της εκπαίδευση και κατάρτιση, και η τοποθέτηση αυτών των θεμάτων στο επίκεντρο των τεχνολογικών εξελίξεων και των κοινωνικοοικονομικών αλλαγών, συνδέονται με τη γενικότερη αναβάθμιση των ακολουθούμενων στρατηγικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης Download the teacher's diary.

Το Μάρτιο του 1995, στα πλαίσια του 2ου Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης και σε συνέχεια της Συνθήκης του Μάαστριχ, εγκρίνεται το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Socrates (εγκρίθηκε στις 15 Μαρτίου 1995 από το συμβούλιο των υπουργών και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με προϋπολογισμό 850εκ.ECU για την περίοδο 1995-’98), το οποίο στοχεύει στην προώθηση της κινητικότητας μαθητών και εκπαιδευτικών, στην ανταλλαγή εμπειριών και εκπαιδευτικού υλικού και στη δημιουργία εταιρικών σχέσεων που θα οδηγήσουν στη λήψη κοινών πρωτοβουλιών(Συμβούλιο Ευρωπαϊκής Επιτροπής). Στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι Σχολικές Δραστηριότητες προσεγγίζονται με διαφορετικό τρόπο διακρίνοντας τα εξής βασικά μοντέλα (Stokes et al., 2001):

α) αποτελεί ξεχωριστό αντικείμενο μελέτης

β) ενσωματώνεται στα προγράμματα σπουδών άλλων μαθημάτων

γ) εξετάζεται με διεπιστημονικό τρόπο πέρα από το αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών.

1.3   ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Τα καινοτόμα προγράμματα που έχουν εφαρμογή στο Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα μπορούν να ταξινομηθούν σε δυο κύριες κατηγορίες. Αυτές είναι: (α) τα Ευρωπαϊκά Εκπαιδευτικά Προγράμματα (Comenius, e-Twinning, Erasmus+, διαγωνισμοί Ευρωπαϊκής εμβέλειας όπως για παράδειγμα ο διαγωνισμός Euroscola) και (β) τα Διεπιστημονικά Προγράμματα/ Σχολικές Δραστηριότητες, όπως είναι τα προγράμματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, πολιτιστικά προγράμματα, αγωγή υγείας, αγωγή σταδιοδρομίας, προγράμματα ρομποτικής, πειραμάτων κλπ. (Σπυροπούλου,2007)

Τα Ευρωπαϊκά Εκπαιδευτικά Προγράμματα (Ε.Ε.Π.) σχεδιάστηκαν με σκοπό να ενισχύσουν τη συνεργασία μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών σε εκπαιδευτικό επίπεδο, μέσα από την ανταλλαγή επιτυχημένων δράσεων και πρακτικών. Τα ΕΕΠ αποτελούν μέρος της εκπαιδευτικής πολιτικής της ΕΕ προς την κατεύθυνση της δημιουργίας μίας κοινωνίας γνώσεων που οδηγεί σε αειφόρο οικονομική ανάπτυξη, περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας και μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή (Δίκαιο Ευρωπαϊκής Ένωσης). Μέσω των ΕΕΠ, μαθητές  και εκπαιδευτικό προσωπικό μπορούν να διευρύνουν τις γλωσσικές τους δεξιότητες, να έρθουν σε επαφή με την κουλτούρα και τις πολιτιστικές συνήθειες άλλων χωρών και να αναπτύξουν κοινωνικές σχέσεις και δραστηριότητες, πέρα από τα σύνορα της χώρας τους, με τη χρήση νέων τεχνολογιών των πληροφοριών.(Αναστασάτος,2005).

Τα Διεπιστημονικά Προγράμματα/ Σχολικές Δραστηριότητες έχουν ως στόχο τόσο την ανανέωση και τη διεύρυνση της γνώσης που προσφέρεται σε σχολικό επίπεδο όσο και την καλλιέργεια θετικών στάσεων, αξιών και την ανάπτυξη δεξιοτήτων των μαθητών, προσδίδοντάς τους πέρα από παιδαγωγικό και κοινωνικό χαρακτήρα στην εκπαιδευτική πραγματικότητα (Σπυροπούλου κ.α., 2007).

Βασικό χαρακτηριστικό όλων των Καινοτόμων Προγραμμάτων που εφαρμόζονται στην εκπαίδευση αποτελεί το ειδικό βάρος που εντοπίζεται στην ομαδοσυνεργατική και βιωματική προσέγγιση της γνώσης, στην διεπιστημονικότητα και την διερευνητική διαδικασία μάθησης. Η διαφορετική αυτή προσέγγιση της γνώσης, αποτελεί τη μετάβαση από τα παραδοσιακά μοντέλα μάθησης με επίκεντρο το γνωστικό αντικείμενο και την απομνημόνευση, σε μια δυναμική διαδικασία, απαραίτητη για ένα ανοικτό προς την κοινωνία σχολείο που οφείλει να ανταπεξέλθει στις τεχνολογικές εξελίξεις και στις πολυσύνθετες ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας. (Εγκύκλιος,Αρ.Πρωτ.190790/Δ7/04-12-2019/ΥΠΑΙΘ).

1.4 ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Οι θεσμοθετημένες διασχολικές συμπράξεις και συνεργασίες μεταξύ των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ένα σχετικά πρόσφατο φαινόμενο που η παρουσία του μετράει γύρω στις τρεις δεκαετίες. Η διακρατική συνεργασία εντός της Ευρώπης σε επίπεδο εκπαιδευτικής πολιτικής, ενισχύει το αίσθημα το ευρωπαίου πολίτη, αναδύει την έννοια της ομαδικότητας και επιχειρεί την κατάργηση οποιουδήποτε κοινωνικού αποκλεισμού με την εξασφάλιση ίσων ευκαιριών πρόσβασης στη γνώση, απαραίτητες προϋποθέσεις για την επίτευξη του πανευρωπαϊκού οράματος (Σκιά κ.α., 2001).

        SOCRATES

Από το 2000 και μέχρι το 2006, υλοποιείται το ανανεωμένο πλέον πρόγραμμα Socrates ΙΙ, που αποτελεί συνέχεια του πρώτου προγράμματος με κάποιες διαφοροποιήσεις και βελτιώσεις (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2000). Το νέο πρόγραμμα περιλαμβάνει ενέργειες που απευθύνονται τόσο στον εκπαιδευτικό τομέα όσο και σε εγκάρσια μέτρα, όπως η εκμάθηση ευρωπαϊκών γλωσσών με το πρόγραμμα Lingua, η χρήση νέων τεχνολογιών της πληροφορίας και άλλα συνοδευτικά μέτρα που συνδέουν τις διαφορετικές δράσεις. Βασικός στόχος όλων αυτών των προσπαθειών ήταν η επίτευξη ενός κοινού εκπαιδευτικού πλαισίου με τη χρήση σύγχρονων μεθόδων διδασκαλίας, εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες πληροφορίας και βελτίωση των γνώσεων ξένων γλωσσών, ώστε να υπάρχει μια ισότητα μεταξύ των κρατών μελών σε επίπεδο εκπαίδευσης και παροχής γενικών γνώσεων (Ευρωπαϊκή Επιτροπή,2001).

 COMENIUS

Το πρόγραμμα Comenius εντάσσεται στο νέο πρόγραμμα Διά Βίου Μάθηση που

σχεδιάστηκε για την επταετία 2007-2013 (European Commission, 2006), ξεκίνησε την 1^η Ιανουαρίου 2007 και αποτελεί συνέχεια πιλοτικών ή μικρότερης κλίμακας εκπαιδευτικών προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Σκιά κ.α., 2001). Το Comenius είναι ένα πρόγραμμα που στοχεύει στη βελτίωση της ποιότητας της σχολικής εκπαίδευσης σε συνδυασμό με την ενίσχυση της ευρωπαϊκής διάστασής της. Αυτό το υλοποιεί με διακρατικές συνεργασίες μεταξύ εκπαιδευτικών ιδρυμάτων στις βαθμίδες της σχολικής και προσχολικής εκπαίδευσης, μέσω επιχορηγήσεων για τη δημιουργία σχολικών συμπράξεως, κινητικότητας μαθητών και εκπαιδευτικού προσωπικού και δράσεων ενδοϋπηρεσιακής επιμόρφωσης εκπαιδευτικών. Ακόμα, υιοθετεί μια φιλοσοφία υποστήριξης των νέων με σκοπό την απόκτηση συνείδησης της διαφορετικότητας και της ποικιλομορφίας των πολιτισμών, και την απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων που απαιτούνται για την προσωπική τους ανάπτυξη, τη μελλοντική τους εργασιακή απασχόληση και την ανάπτυξη της συμμετοχικής τους δραστηριοποίησης ως ενεργοί ευρωπαίοι πολίτες. Μέχρι το τέλος του 2013, έχει ως στόχο τη συμμετοχή εκατομμυρίων μαθητών σε κοινές εκπαιδευτικές δραστηριότητες( Ευρωπαϊκή  Επιτροπή, Τύπος)

eTwinning

Το eTwinning είναι μια Ευρωπαϊκή δράση μέσω της οποίας σχολεία από διαφορετικές Ευρωπαϊκές χώρες, κάνοντας χρήση εργαλείων Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), συνεργάζονται ώστε να αποκομίσουν παιδαγωγικά, κοινωνικά και πολιτισμικά οφέλη. Η δράση eTwinning δίνει στους συμμετέχοντες των συνεργαζόμενων σχολείων την ευκαιρία για συνεργατική μάθηση, για διαμοιρασμό των απόψεών τους αλλά και τη δυνατότητα να δημιουργήσουν καινούργιες φιλίες. Το πρόγραμμα eTwinning ξεκίνησε επίσημα τον Ιανουάριο του 2005 ως βασική δράση του προγράμματος eLearning της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και το οποίο εναρμονίζεται με τη γενικότερη ευρωπαϊκή πολιτική στα πλαίσια προώθησης της ανταγωνιστικότητας, της ανάπτυξης της καινοτομίας, του εκσυγχρονισμού, της επιμόρφωσης και της ανοικτής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (Παπαδάκης,2015). Το 2007, ενσωματώθηκε στο πρόγραμμα Δια Βίου Μάθησης σαν τμήμα του Comenius, και αποτελεί πλέον τμήμα του ως άνω προγράμματος για τη Διά Βίου Μάθηση (2007-2013-Απόφαση αριθμ. 1720/2006/EC 1 της 15ης Νοεμβρίου 2006). Από το 2014, η ευρωπαϊκή δράση eTwinning ενισχύεται ως μέρος του προγράμματος Erasmus+(2014-2020), παίζοντας πλέον κεντρικό ρόλο στην υποστήριξη όλων των τύπων ευρωπαϊκής συνεργασίας, στο πεδίο της σχολικής εκπαίδευσης (www.etwinning.gr). Το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα eTwinning αφορά σε ηλεκτρονικές αδελφοποιήσεις σχολείων που βρίσκονται σε διαφορετικές χώρες της Ευρώπης, μέσα από τη διασύνδεσή τους με τη χρήση του διαδικτύου. Πέρα από αυτό, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως ένα μέσο το οποίο μπορεί να συμβάλλει στην συνεργασία και την ανάδειξη των έργων των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών με άλλα προγράμματα (Περιβαλλοντική Αγωγή, Αγωγή Υγείας, Αγωγή Σταδιοδρομίας).

ERASMUS+

Το πρόγραμμα Erasmus+ τέθηκε σε εφαρμογή την 1η Ιανουαρίου 2014, έπειτα από πρόταση του Συμβουλίου της Ευρώπης, και αποτελεί συνένωση των ήδη υφισταμένων ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Το Erasmus+ συμπεριλαμβάνει τα ευρωπαϊκά προγράμματα Erasmus, Comenius, Leonardo da Vinci, Grundtvig, Jean Monnet, ¨Νεολαία σε Δράση¨ αλλά και διεθνή προγράμματα όπως το Erasmus Mundus, Tempus, Alfa, Edulink και το πρόγραμμα συνεργασίας με τις εκβιομηχανισμένες χώρες στον τομέα της εκπαίδευσης, της κατάρτισης, της νεολαίας και για πρώτη φορά εισάγεται και ο τομέας του αθλητισμού.  (European Commission (2017).   Το πρόγραμμα Erasmus+ συμβάλλει στην επίτευξη των γενικότερων στόχων της στρατηγικής ¨Ευρώπη 2020¨ και του στρατηγικού πλαισίου της ΕΕ για την εκπαίδευση και κατάρτιση, στην ανάπτυξη ευρωπαϊκής διάστασης στον αθλητισμό – ιδίως του μαζικού αθλητισμού – και προάγει τις ευρωπαϊκές αξίες σύμφωνα με το άρθρο 2 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Οδηγός Προγράμματος Erasmus+, 2017). Το πρόγραμμα αφορά την προγραμματική περίοδο 2014-2020. Σύμφωνα με τις γενικές πληροφορίες που δίνονται από τον Οδηγό προγράμματος Erasmus+Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1288/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου.

Όπως περιγράφεται στην επίσημη ιστοσελίδα του Erasmus+ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το πρόγραμμα δομείται σε τρεις Βασικές Δράσεις (Key Actions) οι οποίες είναι:

1. Βασική Δράση 1 (ΚΑ1/ΒΔ1): Κινητικότητα των ατόμων 판도라 tv.
2. Βασική Δράση 2 (ΚΑ2/ΒΔ2): Συνεργασία για την καινοτομία και την ανταλλαγή

καλών πρακτικών

3. Βασική Δράση 3 (ΚΑ3/ΒΔ3): Ενίσχυση σε θέματα μεταρρυθμίσεων της

εκπαιδευτικής πολιτικής.

               ASPnet της UNESCO 

Το Δίκτυο ASPnet (Associated Schools Network) ιδρύθηκε από τηνUNESCO το 1953. Σήμερα συμμετέχουν 10.000 μαθητές από 181 χώρες. Πρόκειται για ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα που έχει ως στόχο την προώθηση των αξιών του διεθνούς οργανισμού και της ‘’Εκπαίδευσης 2030’’ σε σύνδεση με τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στον πυλώνα “Learning to live together”. Κάθε σχολείο μέλος του δικτύου θα πρέπει να αποτελεί ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα σύγχρονο και ανοιχτό στην κοινωνία όπου τα προγράμματα, οι δράσεις και οι ανθρώπινες σχέσεις εντάσσονται σε μια ολιστική προσέγγιση της εκπαίδευσης, σκοπεύοντας στη δημιουργία υπεύθυνων, ενεργών πολιτών. Εστιάζονται στις εξής αρχές : την Παγκόσμια Ιδιότητα του Πολίτη-πολιτισμός της ειρήνης και της μη βίας, Αειφόρος ανάπτυξη και αειφορικός τρόπος ζωής, Διαπολιτισμική μάθηση-πολιτιστική διαφορετικότητα και πολιτιστική κληρονομιά. (Εγκύκλιος,Αρ.Πρωτ.Φ.ΟΥΝ:47/149963/Η1/26-09-2019/ΥΠΑΙΘ)

1.5  ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ  ΣΧΟΛΙΚΩΝ  ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ

Σύμφωνα με τους Σπυροπούλου κ.α. (2008), τα  Προγράμματα Σχολικών Δραστηριοτήτων  έχουν τρείς βασικούς στόχους:

(α) την καλλιέργεια θετικών συμπεριφορών, στάσεων και αξιών σχετικά με την κοινωνική ζωή των μαθητών στην κατεύθυνση του ρόλου τους ως ενεργοί πολίτες,

(β) την ανάπτυξη από τους μαθητές, δεξιοτήτων οι οποίες δεν εμπίπτουν σε κάποιο

συγκεκριμένο γνωστικό αντικείμενο από τα μαθήματά τους, όπως είναι το να μάθουν να επιλύουν προβλήματα της καθημερινότητάς τους και

(γ) την διάδοση και προώθηση σύγχρονων μεθόδων διδασκαλίας και μάθησης.

• ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Ο λόγος για την περιβαλλοντική εκπαίδευση στην Ελλάδα ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 1970 με την αναγνώριση, από την πλευρά της πολιτείας, της ανάγκης ευαισθητοποίησης των νέων σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον (Κυριακώδη & Τσιμογιάννης,2015). Μέσω της περιβαλλοντικής αγωγής, εκπαιδευτικοί με περιβαλλοντικές ανησυχίες χρησιμοποιούν νέες μεθόδους και διδακτικά εργαλεία και προσεγγίζουν τους μαθητές μέσα από μία δημιουργική διαδικασία. Η ανταπόκριση στη εφαρμογή της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης είναι μεγάλη, τόσο από την εκπαιδευτική κοινότητα όσο και από μαθητές και γονείς, καθώς αποτελεί κοινή ανάγκη η προστασία του περιβάλλοντος συνδυάζοντας την αειφόρο και βιώσιμη ανάπτυξη. (Φλογαΐτη, Ε. Χ. Κάτσενου, Ε. Ναούμ, & Χ. Νομικού,2010).

Τα κύρια χαρακτηριστικά των προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που πραγματοποιούνται  είναι ότι:  υλοποιούνται εντός του ωραρίου λειτουργίας του σχολείου – όπως και οι περισσότερες σχολικές δραστηριότητες, μπορούν να συμμετέχουν εκπαιδευτικοί διαφορετικών ειδικοτήτων ενισχύοντας τη διεπιστημονικότητα των προγραμμάτων, οι μαθητές που συνιστούν τις ομάδες μπορούν να είναι είτε από το ίδιο είτε από διαφορετικά τμήματα του σχολείου,  η προσέγγισή τους γίνεται με τη μέθοδο του project (Παπαδημητρίου, 2006).

• ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ

Η Αγωγή Υγείας, από τη δεκαετία του 1980, άρχισε να απασχολεί διάφορους διεθνείς οργανισμούς, όπως τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, και η ένταξη του ως καινοτόμο πρόγραμμα στην εκπαίδευση θεωρήθηκε απαραίτητη για την πρόληψη και βελτίωση της σωματικής και ψυχικής υγείας των ανθρώπων. Μέσα από τη συγκεκριμένη σχολική δραστηριότητα προσεγγίζονται θέματα που στοχεύουν στην διαμόρφωση στάσεων και συμπεριφορών, των μαθητών/τριών, που διασφαλίζουν την προστασία της υγείας.(Παιδαγωγικό Ινστιτούτο,2009).

Το πρόγραμμα Αγωγής Υγείας καλύπτει μία ευρεία θεματολογία που χωρίζεται στις εξής κατηγορίες: Διαπροσωπικές σχέσεις – Ψυχική υγεία, Φυσική άσκηση και υγεία, Πρόληψη χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών, Σεξουαλική αγωγή – Διαφυλικές σχέσεις, Κατανάλωση και υγεία, Κυκλοφοριακή αγωγή- Ατυχήματα, Περιβάλλον και υγεία, Εθελοντισμός και Πρόληψη και αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων (Σπυροπούλου κ.α., 2007).

Για την υλοποίηση των προγραμμάτων Αγωγής Υγείας, πραγματοποιούνται σεμινάρια για τους εκπαιδευτικούς, τα οποία όμως έχουν προαιρετικό χαρακτήρα, ούτως ώστε να επιμορφωθούν σε διάφορα ζητήματα που άπτονται της παραπάνω θεματολογίας (Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, 2009).

• ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

Η πολιτιστική εκπαίδευση έχει μια πολύχρονη παράδοση στα ελληνικά σχολεία. Η

διοργάνωση διαφόρων μουσικών εκδηλώσεων, θεατρικών παραστάσεων, αφιερωμάτων σε ποιητές και λογοτέχνες και άλλες πολιτιστικές δραστηριότητες, πραγματοποιούνται πολύ πριν εισαχθεί η περιβαλλοντική εκπαίδευση και άλλα διεπιστημονικά προγράμματα στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Παρόλα αυτά, η θεσμοθέτηση των Πολιτιστικών Προγραμμάτων ήρθε καθυστερημένα, με την ένταξή τους στις υπόλοιπες σχολικές δραστηριότητες όπως προέβλεπε η υπουργική εγκύκλιος Γ2/4867/29-08-1992, που αφορούσε κυρίως την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση.

Στόχος των Πολιτιστικών Προγραμμάτων είναι να ευαισθητοποιήσει τους μαθητές σε θέματα που σχετίζονται με την πολιτιστική κληρονομιά και να ενθαρρύνει την ενασχόλησή τους με δραστηριότητες που χρησιμοποιούν την τέχνη. Μέσω των προγραμμάτων αυτών, μπορούν να εκφράσουν τις καλλιτεχνικές τους ανησυχίες, να συνεργαστούν και να συμμετέχουν ενεργά σε δημιουργικές διαδικασίες αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες (Γκόβας & Δεμερτζή, 2001).

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2^ο

2.1 ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΣΧΟΛΙΚΩΝ  ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΤΟΥ 4^ΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ                        ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ

Το σχολείο βρίσκεται σε μια  περιοχή χαρισματική από τη φύση, στους Αγίους Αναργύρους Αττικής, δίπλα στο Ρέμα Ρουβίκωνα, που από το 2017 έχει σκεπαστεί και έχει γίνει ένας πανέμορφος πεζόδρομος με σιντριβάνια, πέργκολες και ανθόκηπους, στη συνοικία Τσούμπα. Οι Άγιοι Ανάργυροι είναι οικισμός και έδρα του Δήμου Αγίων Αναργύρων – Καματερού, του Δυτικού Τομέα Αθηνών της Περιφέρειας Αττικής. Η δημοτική ενότητα έχει πληθυσμό περίπου 75.000 κατοίκους και έκταση περίπου 9,11 τ.χλμ. Οι Άγιοι Ανάργυροι, από το 1927 ως το 1963 αποτελούσαν κοινότητα. Το 1963 έγινε Δήμος και το 2010 ιδρύθηκε ο νέος  καλλικρατικός Δήμος Αγίων Αναργύρων – Καματερού. Είναι μια περιοχή πολύ κοντά στο κέντρο της Αθήνας, χτισμένη κατά μήκος και ανάμεσα σε δύο υδάτινους δρόμους: από τη μια πλευρά έχει ως νοητό σύνορο τον ξακουστό ποταμό Κηφισό και από την άλλη το ρέμα Φλέβας  Ρουβίκωνος.( Η φράση «διέβη τον Ρουβίκωνα» αναφέρεται σε ανθρώπους που εν γνώσει τους λαμβάνουν μια ριψοκίνδυνη απόφαση χωρίς επιστροφή). Ο Κηφισός (επιφάνεια λεκάνης περίπου 381 km², έκτασης 12.000 στρεμμάτων) παροχετεύει περίπου το 70% των νερών του λεκανοπεδίου, το μήκος του φτάνει τα 30 χλμ, ενώ το συνολικό μήκος των πολλών παραχειμάρρων του υπερβαίνει τα 150 χλμ), πηγάζει από τις νοτιοανατολικές πλαγιές της Πάρνηθας και τις βορειοδυτικές της Πεντέλης και διέρχεται μέσα από τουλάχιστον δέκα περιοχές της Αττικής, μεταξύ των οποίων η Νέα Ερυθραία, η Κηφισιά, η Λυκόβρυση, η Μεταμόρφωση, οι Άγιοι Ανάργυροι και η Νέα Φιλαδέλφεια, και εκβάλλει στον Φαληρικό Όρμο του Σαρωνικού. Δυστυχώς, η υποβάθμιση του Κηφισού και των παραχειμάρρων του τα τελευταία χρόνια αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ανοικτά περιβαλλοντικά μέτωπα του Λεκανοπεδίου.  Αλλά, ακόμη και σήμερα, το ποτάμι διατηρεί  μέρος από την ομορφιά του.

Η περιοχή του σημερινού Δήμου έχει πλούσια ιστορία από την αρχαιότητα.

• Ο Δήμος  πρόσφατα έγινε πρώτο θέμα στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα, όταν βρέθηκε στην βορειοδυτική πλευρά απολίθωμα του «Γκρεκοπίθηκου»,  που ως είδος, εντάσσεται στην προ-ανθρώπινη εξελικτική γραμμή και άλλαξε τα επιστημονικά δεδομένα (την αντίληψη που υπήρχε ότι το ανθρώπινο είδος ξεκίνησε κάπου στη σαχάρια Αφρική).  Μάλλον όμως, ξεκίνησε κάπου από τους Αγίους Αναργύρους.   Στις νέες μελέτες «δίδεται μια εντελώς νέα διάσταση στην διαδοχή στον χώρο και στο χρόνο των προανθρώπων, καθώς για πρώτη φορά διεθνώς δίνεται η Αττική, (με το είδος Graecopihecus freibergi προερχόμενο από τις “Ανω Μειοκαινικές αποθέσεις της Δυτικής Αττικής (Πύργος Βασιλίσσης) και των Βαλκανίων), ως ο τόπος διαχωρισμού του κλάδου των προανθρώπων από τον κλάδο  των χιμπατζήδων.
• Στο κέντρο της πόλης  του Καματερού υπάρχουν σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα από τάφους και οικίες 웃음을 찾는 사람들.
• Στους Αγίους Αναργύρους σώζεται ένα μνημείο φυσικής ιστορίας: η Ελιά του Πεισίστρατου, δέντρο ηλικίας 25 αιώνων, που η παράδοση συνδέει με τον αρχαίο τύραννο της Αθήνας Πεισίστρατο.
• Στους Αγίους Αναργύρους βρίσκεται η Βίλα Μέρλα, αρχιτεκτονικό στολίδι και από τα χαρακτηριστικά κτίρια της πόλης.
• Υπάρχουν Ιεροί Ναοί της μεταβυζαντινής περιόδου: Ι.Ν. Αγίου Παντελεήμονος, Ι.Ν. Εσταυρωμένου, Ι.Ν. Αγίων Αναργύρων, Ι.Ν. Αγίων Ακινδύνων, Ι.Ν. Αγίου Νικολάου, Ι.Ν. Παναγίας Κουλουρδούς, Ι.Ν. Αγίου Ανδρέου.
• Στην περιοχή Κοκκινόπουλου,  βρίσκονταν τα στούντιο της ιστορικής κινηματογραφικής εταιρείας «Φίνος Φίλμς» και πάνω από 100 ταινίες της χρυσής εποχής του ελληνικού κινηματογράφου γυρίστηκαν στις εγκαταστάσεις αυτές ή και στους γύρω δρόμους.
• Στους Αγίους Αναργύρους βρίσκεται το Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης «Αντώνης Τρίτσης», στο χώρο του παλαιού κτήματος «Πύργος Βασιλίσσης». Μια πράσινη έκταση 1100 στρεμμάτων που περιλαμβάνει υδροβιότοπους και είναι διαμορφωμένο φιλικά προς τον επισκέπτη, με μεγάλες άνετες διαδρομές περιπάτου και ποδηλάτου.
• Ο Δήμος Αγίων Αναργύρων – Καματερού περιλαμβάνει κατά κύριο λόγο ζώνες κατοικίας, χωρίς μεγάλες βιομηχανικές ή άλλες εγκαταστάσεις.  Τα φυσικά κέντρα του Δήμου είναι τα ιστορικά εμπορικά κέντρα των Αγίων Αναργύρων και του Καματερού όπου βρίσκονται και όλες οι δημόσιες υπηρεσίες. Η πρόσφατη υπογειοποίηση του σιδηροδρόμου στο κέντρο των Αγίων Αναργύρων και η ανάπλαση της υπερκείμενης έκτασης έχει αναβαθμίσει αισθητικά και λειτουργικά την περιοχή αυτή. Στο Καματερό η υπογειοποίηση του κεντρικού ρέματος της Εσχατιάς και η διαμόρφωση του χώρου υπεράνω του ρέματος αλλάζουν  την όψη της πόλης. Λόγω του χαρακτηριστικού επιμήκους σχήματος του Δήμου, οι επιμέρους συνοικίες έχουν τη δική τους ζωή και ταυτότητα γύρω από τις τοπικές πλατείες και τα σημεία αναφοράς κάθε γειτονιάς.
• Στον Δήμο λειτουργούν δυο δημοτικοί κινηματογράφοι, το κέντρο πολιτισμού «Σπύρος Αποστόλου», το ανοιχτό θέατρο «Μάνος Ξυδούς»,  γήπεδα ποδοσφαίρου και άλλες αθλητικές εγκαταστάσεις ενώ κατασκευάζεται το νέο κλειστό γυμναστήριο. Δραστηριοποιούνται πολλοί αθλητικοί σύλλογοι, πολιτιστικοί και εθνοτοπικοί. Λειτουργούν Παιδικοί Σταθμοί που καλύπτουν τις ανάγκες των οικογενειών της πόλης ενώ όλα τα σχολεία λειτουργούν σε αποκλειστικά πρωινή βάρδια.(Ιστοσελίδα Δήμου Αγίων Αναργύρων).

2.2 Η Ιστορία του Σχολείου

Το σχολείο ιδρύθηκε το 1965, με ΦΕΚ ίδρυσης 123/29-06-1965 τ. Α΄. Αρχικά, στεγάστηκε σε ένα ιδιωτικό κτίριο στην οδό Διστόμου και λειτούργησε ως 6/θέσιο δημοτικό σχολείο. Το 1974  λόγω της μεγάλης αύξησης των μαθητών (έρχονταν πολλά παιδιά από τη γειτονική περιοχή του Δήμου Ιλίου) ενοικιάστηκε κτίριο στην οδό Βύρωνος αρ.6 και λειτούργησεως12/θέσιο.Το 1994 μεταστεγάστηκε σε καινούριο ιδιόκτητο κτίριο στην οδό Κορωναίου 4 (τέρμα Κορωναίου) που κτίστηκε σε οικόπεδο  4 (τεσσάρων) στρεμμάτων. Το εν λόγω οικόπεδο παραχωρήθηκε από το 301 εργοστάσιο βάσης (στρατόπεδο). Το σχολείο, στην οδό Κορωναίου, λειτούργησε με οργανικότητα 10/θέσιου.  Το 1999 εντάχθηκε στο πρόγραμμα της πιλοτικής εφαρμογής των 28 Ολοήμερων Σχολείων υπό την αιγίδα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου (σύμφωνα με το Νόμο 2525/97). Τότε πήρε την επωνυμία «Αδαμάντιος  Κοραής». Το σχολείο  διαθέτει 12 αίθουσες διδασκαλίας, αίθουσα Αισθητικής Αγωγής-Τεχνολογίας, Φυσικών Επιστημών, Πληροφορικής, Μουσικής, Βιβλιοθήκης-Αναγνωστήριο.(Ιστοσελίδα 4^ου Δημοτικού Αγ.Αναργύρων). Φοιτούν 150 μαθητές, ελληνόπουλα, αλλά και προσφυγόπουλα. Το μόνιμο προσωπικό αποτελείται από 15 εκπαιδευτικούς.

    2.3  ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

2017

·        Άγιοι Ανάργυροι – Ο πόλεμος του 1940 και η Αντίσταση

Η κατοχή του 1940, και η δράση της αντίστασης στους Aγίους Αναργύρους.
Απόσπασμα από την ταινία: «Η πόλη των Αγίων» που έγινε για το δήμο Αγίων Ανάργυρων.

https://www.youtube.com/watch?time_continue=6&v=KeA0KTF6e7Q&feature=emb_logo

·        Τηλεμαραθώνιος αγάπης της  Unicef  με σύνθημα “Ένα ευρώ, μία ζωή”

Το 4^ο Δ.Σ. Αγίων Αναργύρων με σύνθημα “Ένα ευρώ, μία ζωή”,  ο Δήμος  σε συνεργασία με την   Ένωση Γονέων προσκαλούν όλη τη σχολική κοινότητα και κάθε πολίτη να συμμετέχουν, ώστε να δημιουργήσουμε μία αλυσίδα  αγάπης και αλληλεγγύης, μέσα από μία συλλογική  κινητοποίηση και να  γεμίσουμε  όλοι μαζί τον κουμπαρά που θα προσφέρει η πόλη στον τηλεμαραθώνιο  Αγάπης την  Δευτέρα  4  Δεκεμβρίου  2017.

·        Λιομάζεμα στο Σχολείο

Την Πέμπτη 21 Δεκεμβρίου 2017 η Δ΄τάξη με το δάσκαλό τους κ. Νάνο Θωμά-ραβδιστή στα λιόδεντρα του σχολείου και τους μαθητές-μαζευτές με τα λιόπανα, βοηθούς: τη Διευθύντρια κ. Ευαγγελίου Μαρία και τη δασκάλα κ. Γεωργοπούλου Γλυκερία, γνώρισαν από κοντά το γνωστό σε όλους «λιομάζωμα», που αυτήν την περίοδο λαμβάνει χώρα στις αγροτικές περιοχές της χώρας μας, έχοντας ταυτόχρονα την ευκαιρία, να συμμετέχουν ενεργά σε αυτή τη διαδικασία.

·        Δράσεις του 4ου Δ.Σ. Αγ. Αναργύρων για την Παγκόσμια ημέρα ατόμων με αναπηρία – 3η Δεκεμβρίου

Η 3η Δεκεμβρίου έχει θεσπιστεί από τα Ηνωμένα Έθνη, το 1992, ως Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία. Κάθε χρόνο σε όλον τον Πλανήτη τιμάται η  Ατόμων με Αναπηρία με εκδηλώσεις, που έχουν στόχο να προωθήσουν την κατανόηση σε θέματα αναπηρίας, να κινητοποιήσουν τον κόσμο υπέρ των δικαιωμάτων αξιοπρέπειας και ευημερίας των ατόμων με αναπηρία και παράλληλα, να επιτύχουν την αύξηση του βαθμού ένταξης των ατόμων με αναπηρία σε κάθε πτυχή της πολιτικής, κοινωνικής, οικονομικής και πολιτιστικής ζωής.

·        Το σχολείο  συμμετέχει στο πιλοτικό project Go Bubble. Ασφάλεια στο Διαδίκτυο ΠΣ

Το σχολείο επιλέχθηκε από το Πανελλήνιο Σχολικό δίκτυο ως ένα από τα 60 σχολεία πανελλαδικά που θα συμμετάσχουν σε ένα ειδικό πιλοτικό project για την αξιοποίηση της εφαρμογής GoBubble από σχολεία πρωτοβάθμιας: http://internet-safety.sch.gr/index.

·        Το σχολείο  συμμετέχει στο Πρόγραμμα Συλλογής Έντυπου Χαρτιού

  Το σχολείο  συμμετέχει στο Πρόγραμμα Συλλογής Έντυπου Χαρτιού (βιβλία, περιοδικά, εφημερίδες, εκτυπωμένο χαρτί Α4, κ.λ.π.) του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Νομού Αττικής (Ε.Δ.Σ.Ν.Α.). του φορέα διαχείρισης απορριμμάτων της Περιφέρειας Αττικής Ο Ε.Δ.Σ.Ν.Α. έχει διαθέσει χάρτινους κάδους τους «Χαρτοφάγους», οι οποίοι έχουν τοποθετηθεί στις σχολικές αίθουσες, αναλαμβάνοντας τη συλλογή και τη διάθεση του συλλεγόμενου χαρτιού σε μονάδα ανακύκλωσης Download the old fairy tale.

                                                     2018

·        Ομαδικό Πρωτάθλημα Σκάκι Δυτικού Τομέα

Οι μαθητές του σχολείου  δημιούργησαν ομάδα σκακιού και διεκδίκησαν να πάρουν μέρος στο Ομαδικό Πρωτάθλημα Περιφερειακής Ενότητας Δυτικού Τομέα Αθηνών 2018.

• 2ο βραβείο στο Καρναβάλι του 2018

·         Το σχολείο  συμμετέχει στην εκστρατεία μείωσης της χρήσης του χαρτιού στο σχολείο

Το σχολείο συμμετέχει ενεργά στην εκστρατεία Μείωσης της Χρήσης Χαρτιού.  Την αφίσα που δημιούργησαν οι μαθητές  με την εκπαιδευτικό των Εικαστικών κ. Μυλωνά Βάσω, γι΄ αυτό το λόγο και η οποία κοσμεί την ιστοσελίδα της υπευθύνου Περιβαλλοντικών Θεμάτων της Γ΄Δ/νσης ΠΕ Αθήνας

• Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας «…παίζοντας με τις λέξεις…» την Παρασκευή 9 /2

Στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας (στις 9 Φεβρουαρίου) και της Παγκόσμιας Ημέρας Αφήγησης (στις 20 Μαρτίου 2018), επισκέφθηκε το σχολείο   την  Παρασκευή  9 Φεβρουαρίου 2018,  η αφηγήτρια Μάγδα Κοσσίδα για να παρουσιάσει το εργαστήριο ελληνοφωνίας με θέμα: «Παίζω με τις λέξεις», όπου τα παιδιά μπήκαν στη διαδικασία να ανακαλύψουν με ψυχαγωγικό τρόπο μερικές από τις πολύτιμες ιδιότητες των ελληνικών λέξεων όπως είναι η σαφήνεια, η ακρίβεια, η μαθηματική δομή και η φιλοσοφική τους διάσταση. Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν: η κ. Μαγαλιού Μ. υπεύθυνη Πολιτιστικών Προγραμμάτων της Γ΄Δ/νσης ΠΕ Αθήνας, ο κ. Χερούλης Α. από τη Δ/νση Δυτικής Αθήνας, η κ. Zούπα Σ.

·        «Λαζαρίνες» έθιμο του Πάσχα

Ένα από τα έθιμα του Πάσχα είναι οι ¨Λαζαρίνες¨ που αναβίωσαν στην αυλή του σχολείου  την Παρασκευή 30 Μαρτίου 2018 οι μαθητές της Γ΄τάξης με τη δασκάλα τους κ. Σαββοπούλου Κατερίνα, κρατώντας στα χέρια τους τις λαζαρίνες ντυμένες με άσπρο σαγι, τσεμπέρι στο κεφάλι και τραγουδώντας τα «Λαζαρ’κά». Το έθιμο Λαζαρίνες, έχει διπλό χαρακτήρα καθώς ταυτίζεται με τον ερχομό της Άνοιξης, αλλά και με την Ανάσταση του Λαζάρου.

• Γιορτή της Γαλλοφωνίας

        Στις 19 Μαρτίου 2018, το σχολείο  γιορτάζει την ημέρα Γαλλοφωνίας. Οι μαθητές, με την εκπαιδευτική στήριξη της καθηγήτριας Γαλλικών κ. Τακμαζόγλου Βαρβάρας, ανακαλύπτουν, μέσω διαδραστικών παρουσιάσεων και αφιερώματος στο Γαλλικό κινηματογράφο, τις δράσεις και τις αξίες της Διεθνούς Οργάνωσης Γαλλοφωνίας, της οποίας μέλος, από το 2004, είναι και η Ελλάδα, μεταξύ 84 άλλων χωρών.

·        Πρόγραμμα με θέμα : «Οι αστικές συγκοινωνίες στην Αθήνα»

Την Πέμπτη 1 Φεβρουαρίου 2018 υλοποιήθηκε εκπαιδευτικό πρόγραμμα με θέμα: ¨Αστικές Συγκοινωνίες στην Αθήνα¨, εγκεκριμένο από το ΥΠΠΕΘ (με αρ. πρωτ. 222891/Δ2/18-12-2017).

·      Μετάβαση των μαθητών της ΣΤ΄ τάξης στο Γυμνάσιο, σχολ. έτος: 2017-2018.

·        6 Μαρτίου 2018 ημέρα αφιερωμένη, στις τεχνικές και δραστηριότητες για τη συναισθηματική και κοινωνική επιδεξιότητα των μαθητών.

¨ Έδωσαν τα χέρια¨,  όλοι οι μαθητές απ΄όλες τις τάξεις του σχολείου .Η Συμφωνία: Με τα χέρια μας θα δίνουμε και θα παίρνουμε, μόνο Αγάπη!

·        Μεγάλη επιτυχία για το σχολείο  στους σχολικούς αγώνες στίβου της Γ΄ Αθήνας με την κατάκτηση αργυρού μεταλλίου στο μπαλάκι κοριτσιών

Οι τελικοί αγώνες  πραγματοποιήθηκαν Παρασκευή 25-05-2018 στο Δημοτικό Αθλητικό Κέντρο.

·        Βοηθάμε τα ζώα … Δημιουργούμε Πολιτισμό

Στα πλαίσια υλοποίησης εκπαιδευτικού προγράμματος για την ανάπτυξη της φιλοζωικής ευαισθητοποίησης και με αφορμή τη Παγκόσμια Ημέρα Αδεσπότων, ο Δήμος   με την υποστήριξη και την έγκριση του Υπουργείου Παιδείας Έρευνας πραγματοποίησε επιμορφωτικό πρόγραμμα.

·         «η Ευρώπη της ….Ευρώπης» ένα ταξίδι από το μύθο στην ιστορία της Ευρώπης

Το Σχολείο  υποδέχτηκε την Πέμπτη 10 Μαϊου 2018 και ώρα 11:00 π.μ. στην Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων, το 2ο Λύκειο Αγ. Αναργύρων: ¨Σχολείο – Πρέσβης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου» (EPAS)

·        «…μια φορά ένα ποτάμι» θεατρικό, για τη γιορτή λήξης 2017-2018

    Την Πέμπτη 14 Ιουνίου 2018, σε μια όμορφη καλοκαιρινή βραδιά, πραγματοποιήθηκε στο σχολείο η γιορτή λήξης με θέμα: «…μια φορά ένα ποτάμι», σε κείμενα και σκηνοθεσία της κ. Μαρτίνη Β.

·        3 Δεκεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα των Ατόμων με Αναπηρία

Η 3 Δεκέμβρη είναι αφιερωμένη στην Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία. Επισκέφτηκε το σχολείο  ο παραολυμπιονίκης, Τσιβίλης Θανάσης.

                                   2019

·        Το σχολείο  συμμετέχει στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας με τίτλο: «Μαθαίνω πώς να εξοικονομώ ενέργεια»

Το σχολείο  συμμετέχει στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας με τίτλο: «Μαθαίνω πώς να εξοικονομώ ενέργεια». Το εν λόγω πρόγραμμα έχει γίνει αποδεκτό για την παιδαγωγική καταλληλότητά του με το αρ. 2/17-01-2019 απόσπασμα πρακτικού του Δ.Σ. του Ι.Ε.Π

·        Ανακύκλωση-εναλλακτική διαχείριση απορριμμάτων

Την Τετάρτη 27 Φεβρουαρίου 2019, επισκεφθηκε το σχολείο η Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης (ΟΕΑ), η οποία  υλοποιεί το καινοτόμο έργο «Πρόληψη για Μαθητές» στοχεύοντας στη διάδοση της.

·         Το 4ο Δημοτικό Σχολείο Αγίων Αναργύρων εντάχθηκε στο Δίκτυο Σχολικών Βιβλιοθηκών Δημόσιων Δημοτικών Σχολείων

Το σχολείο , σύμφωνα με την υπ αριθμ Φ.17/47528/Δ1/28-3-2019 εγκύκλιο του ΥΠΠΕΘ, εντάχθηκε στο Δίκτυο Σχολικών Βιβλιοθηκών Δημόσιων Δημοτικών Σχολείων .

·         Το έθιμο της χελιδόνας αναβιώνει από τους μαθητές της Δ΄ τάξης

Οι μαθητές και οι μαθήτριες της Δ΄τάξης μαζί με τη δασκάλα τους.

·        1,2,3 avandi maestro! γνωριμία με τους ήχους, τα μουσικά όργανα

Την Τρίτη 29/10/2019 οι μαθητές παρακολούθησαν το πρόγραμμα ¨1,2,3 avandi maestro!¨ στα πλαίσια του εκπαιδευτικού προγράμματος »Η τέχνη πάει σχολείο» του Τμήματος Πολιτισμού .                                                           ·         Το σχολείο υλοποιεί το ευρωπαϊκό πρόγραμμα του δικτύου «Inclusive Schools» σε συνεργασία με το British Council

Το σχολείο αναγνωρίζοντας την αξία της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης, αποφάσισε να υιοθετήσει τη συμπεριληπτική προσέγγιση μάθησης,

 2.4 Συμπεράσματα ερωτηματολογίου

Το ερωτηματολόγιο δημιουργήθηκε ειδικά για τις ανάγκες της παρούσας εργασίας , προσαρμοσμένο στα βιώματα των εκπαιδευτικών του σχολείου. Αποτελείται από δεκατρείς ερωτήσεις, που απάντησαν και οι δεκαπέντε εκπαιδευτικοί του σχολείου, χρησιμοποιήθηκαν  ερωτήσεις κλειστού τύπου.

Οι δασκάλες/οι πιστεύουν ότι οι πολιτιστικές δράσεις διαμορφώνουν θετικό κλίμα με τους συναδέλφους, αλλά και με τους μαθητές τους με ποσοστό 66,7%. Τα πιο έντονα συναισθήματα που διαμόρφωσαν με τη συμμετοχή τους στα προγράμματα είναι η ενδυνάμωση των σχέσεων, η καλλιέργεια του θετικού κλίματος, η χαρά και η έμπνευση. Οι περισσότεροι απάντησαν ότι ο ρόλος της Διεύθυνσης του σχολείου είναι καθοριστικός για την ανάληψη ή όχι μιας πολιτιστικής δράσης με 66,7% , δεν έχουν πάρει όμως την υποστήριξη που θα ήθελαν απ’ αυτήν κατά τη διάρκεια της εκπόνησης της. Δεν είναι όλοι θετικοί στην ανάληψη πρωτοβουλιών, παρόλο που παραδέχονται ότι με τα προγράμματα μπορεί να τροποποιηθεί η πολιτιστική κουλτούρα της σχολικής μονάδας με 40%. Αρκετούς τους έχει καλύψει υποστηρικτικά η συνεργασία τους με τους συναδέλφους των ειδικοτήτων με 33,3%, όπως επίσης δεν προτιμούν τη συμμετοχή του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων στις εκδηλώσεις του σχολείου τους. Από το ερωτηματολόγια απορρέει η πεποίθηση πως ο ρόλος της Διευθύντριας/τή είναι πολύ σημαντικός για την ανάληψη των προγραμμάτων , αλλά και η βοήθεια τους για την ολοκλήρωσή τους .(Πάρα πολύ και Αρκετά 80%) Come play Animal Forest.

2.5 Συμπεράσματα συνέντευξης

Η Διευθύντρια του Σχολείου κα Μαρία Ευαγγελίου είναι εκπαιδευτικός Γενικής και Ειδικής Εκπαίδευσης για περίπου 30 χρόνια, αρκετά από αυτά Διευθύντρια. Στο 4^ο Δημοτικό Σχολείο Αγίων Αναργύρων είναι Διευθύντρια 3 χρόνια. Το σχολείο ήταν Πειραματικό και επίσης από τα πρώτα πιλοτικά ολοήμερα. Οι δασκάλες/οι αναλαμβάνουν και υλοποιούν προγράμματα αρκετά χρόνια , οπότε μπορούμε να πούμε ότι έχει δημιουργηθεί μια πολιτιστική κουλτούρα στο σχολείο. Χρησιμοποιήθηκαν  ερωτήσεις ανοικτού τύπου.

Η Διευθύντρια του σχολείου μας οδηγεί στο συμπέρασμα που είχαμε αποκομίσει από τα ερωτηματολόγια, δηλαδή: η/ο Διευθύντρια/ντής του σχολείου είναι καθοδηγήτρια/τής , αρωγός της προσπάθειας των εκπαιδευτικών, οδηγεί συνεργατικά στην κατάκτηση του οράματος του σχολείου. Αυτή η διαδικασία επηρεάζει την σχέση του με τους μαθητές. Από μονοσήμαντη γίνεται πολυσήμαντη ενεργητική και δυναμική. Ο ρόλος του δασκάλου εναλλάσσεται με αυτόν του δασκάλου εμπνευστή. Η συμμετοχή των δασκάλων δε βοηθάει μόνο την σχέση τους με τους μαθητές τους, αλλά και τις σχέσεις τους με τους υπόλοιπους συναδέλφους τους. Παρόλο που με τις δραστηριότητες το σχολείο έρχεται σε διάδραση με την κοινωνία, διαφαίνεται το μοναδικό πρόβλημα, που είναι η έλλειψη πόρων, όχι μόνο του σχολείου αλλά και του Δήμου. Οι μαθητές επηρεάζονται ποικιλότροπα από τη συμμετοχή τους στις δραστηριότητες και μερικές φορές καθορίζεται η κατοπινή τους πορεία. Σημαντικά αποτελέσματα υπάρχουν και στα παιδιά με αποκλίνουσα συμπεριφορά, γιατί με την εναλλαγή των ρόλων, αποκτούν ενεργητική συμμετοχή στην καλλιτεχνική δημιουργία, και μερικές φορές με διακρίσεις. Παρεμβάσεις μέσω των προγραμμάτων πραγματοποιούνται στα παιδιά με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, αλλά και σε παιδιά μεταναστών, που πιθανόν δεν γνωρίζουν την ελληνική γλώσσα.

 2.6 Μεθοδολογία της έρευνας

Σχεδιάστηκαν και δόθηκαν 15 ερωτηματολόγια ποσοτικής έρευνας με ερωτήσεις κλειστού τύπου. Απαντήθηκαν στο σύνολο των 15 εκπαιδευτικών του σχολείου. Τα ερωτηματολόγια διανεμήθηκαν την τελευταία εβδομάδα του Ιανουαρίου 2020 στο προσωπικό του 4^ου Δημοτικού Σχολείου Αγίων Αναργύρων. Επιλέχτηκε η ποσοτική μέθοδος, με ερωτήσεις κλειστού τύπου, λόγω έλλειψης χρόνου των υποψηφίων ερωτηθέντων. Ακολούθησε η συνέντευξη της Διευθύντριας του σχολείου, με 21 ερωτήσεις ανοιχτού τύπου.

Διάγραμμα 1: Ο ρόλος του Διευθυντή

Πίνακας 1: Ο ρόλος της Δ/ντριας-ντή

Διάγραμμα 2:Τροποποίηση πολιτιστικής κουλτούρας

Πίνακας 2 :Τροποποίηση πολιτιστικής κουλτούρας

Διάγραμμα 3: Θετικό κλίμα με μαθητές

Πίνακας 3:Θετικό κλίμα με μαθητές

Διάγραμμα 4; Συνεργασία με ειδικότητες

Πίνακας 4: Συνεργασία με ειδικότητες

2.7ΣΥΖΗΤΗΣΗ- ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Μετά τη βιβλιογραφική αναφορά , αλλά και της έρευνας απαντάμε στο ερευνητικό ερώτημα που διατυπώθηκε στην εισαγωγή της εργασίας , για την σημασία των Προγραμμάτων στη σχολική κοινότητα.

Μέσω των σχολικών δραστηριοτήτων,  δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές να βγουν από τα στενά όρια του παραδοσιακού σχολείου και να έρθουν σε επαφή με την ευρύτερη κοινωνία, δημιουργώντας μαθητές ελεύθερα σκεπτόμενους, με πρωτοβουλία και με διάθεση για ατομική και συλλογική δράση. Τους βοηθάνε να περάσουν από τη συνειδητοποίηση και τη γνώση των  προβλημάτων στη συμμετοχή. Επίσης, διαπιστώνεται ότι επηρέασε καθοριστικά μερικούς από τους μαθητές στη μετέπειτα ζωή τους.(Καλλιτεχνικά και Μουσικά Γυμνάσια). Ακόμη, αναπτύχθηκε η συνεργασία και ο διάλογος, οδηγώντας στην ενσυναίσθηση και επεξεργασία διάφορων απόψεων έτσι ώστε με συλλογικότητα να επιλεγεί η καλύτερη δυνατή λύση. Κατανοήθηκε μάλιστα και το πώς να είναι ενεργοί πολίτες, αφού μέσα από την ενημέρωση, τις ημερίδες και τις δράσεις του  σχολείου, διασκευάζοντας  τραγούδια με νέους στίχους και τα τραγουδούν, δημιουργούν χορογραφίες και χορεύουν, παίζουν θεατρικά και βιωματικά παιχνίδια δημιουργώντας τα σκηνικά και κοστούμια, υπήρξε ευαισθητοποίηση σε  θέματα περιβάλλοντος, πολιτισμού και υγείας, αναγνωρίστηκε το μερίδιο ευθύνης που τους αντιστοιχεί και έγινε συνεχής προσπάθεια έμπνευσης των γύρω τους.

Αναφορικά με την επίτευξη των στόχων των καινοτόμων προγραμμάτων, η προστιθέμενη αξία τους είναι: η καλλιέργεια θετικών στάσεων και συμπεριφορών των μαθητών/τριών σε επίκαιρα και σημαντικά θέματα του περιβάλλοντος, του πολιτισμού και της ποιότητας ζωής, τα οποία απασχολούν την διεθνή κοινότητα , ο παιδαγωγικός πλουραλισμός, η διεύρυνση των γνωστικών πεδίων των μαθητών/τριών και  η εξοικείωση εκπαιδευτικών και μαθητών/τριών σε νέους τρόπους προσέγγισης της γνώσης, γεγονός που γεννά προσδοκίες για τον εμπλουτισμό της διδακτικής και μαθησιακής διαδικασίας.

2.8Προτάσεις για σχεδιασμό εκπαιδευτικής πολιτικής

Ο Διευθυντής σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς του σχολείου να προγραμματίζουν τις ετήσιες σχολικές δραστηριότητες της σχολικής μονάδας. Η στάση του Διευθυντή να είναι καίρια υποστηρικτική και καθοδηγητική στους εκπαιδευτικούς που  πραγματοποιούν προγράμματα . Βασικό στοιχείο ο Διευθυντής να έχει όραμα για τη σχολική μονάδα που υπηρετεί. Αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο μέσα από ένα κλίμα επικοινωνίας ,συνεργασίας και εμπιστοσύνης , για να μπορέσει ο Διευθυντής να μεταλαμπαδεύσει το όραμα του στους εκπαιδευτικούς και στη σχολική κοινότητα γενικά. Τα προγράμματα να συνδέονται  με την κοινωνία και τα βιώματα της τοπικής κοινότητας. Η πραγματοποίηση τους να μη στηρίζεται μόνο στην καλή διάθεση των εκπαιδευτικών , αλλά να υποστηρίζεται έμπρακτα από τους Υπευθύνους των Σχολικών Δραστηριοτήτων, τον Διευθυντή και τον Σχολικό Σύμβουλο. Απαραίτητη κρίνεται  και η χρηματοδότηση της σχολικής μονάδας  για την υλοποίηση των προγραμμάτων. Οι δραστηριότητες να συνδέονται άμεσα με το Ωρολόγιο Διδακτικό Πρόγραμμα, άρα και την αύξηση των ωρών της Ευέλικτης Ζώνης στις τάξεις Α΄,Β΄,Γ΄,Δ΄ και την καθιέρωση περισσότερων ωρών στις τάξεις Ε΄, ΣΤ΄. Να υπάρχει συνεχής επιμόρφωση στη σχολική κοινότητα για τις δράσεις, σύμφωνα με την κουλτούρα του σχολείου και τα ειδικά χαρακτηριστικά της γύρω περιοχής. Να σχεδιάζονται προγράμματα σε κύκλους σχολείων από μία συγκεκριμένη περιοχή για να επιταχύνεται η διάχυση των πληροφοριών και των καλών πρακτικών. Το κυριότερο όμως να υπάρχει συνέχεια της επιμόρφωσης και της πραγματοποίησης προγραμμάτων Σχολικών Δραστηριοτήτων 이미지 뷰어.

Το ερωτηματολόγιο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε έρευνα όλων των σχολείων της Γ΄ Διεύθυνσης Αθήνας ή όλης της Αττικής, για να βγουν πιο ολοκληρωμένα αποτελέσματα. Μελλοντικά η έρευνα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να εξαχθούν πιο ασφαλή συμπεράσματα. Μια μελλοντική έρευνα χρήσιμο είναι να πραγματοποιηθεί με ποιοτικά χαρακτηριστικά , ενθαρρύνοντας έτσι τους εκπαιδευτικούς να εκφράσουν τις απόψεις τους και να προτείνουν λύσεις.

Συνέντευξη από τη διευθύντρια του 4^ου Δημοτικού Σχολείου Αγ. Αναργύρων

                                                                                                                         κα Ευαγγελίου Μαρία

1. Μπορείτε να αναφέρετε πολιτιστικές δραστηριότητες του σχολείου σας, ξεκινώντας από τα πρώτα χρόνια ίδρυσης του ; α) πρόγραμμα πολιτιστικό για τα ποτάμια της Αθήνας με τίτλο: ¨…μια φορά ένα ποτάμι¨. Το σχολείο μας συνορεύει με το ρέμα ¨φλέβα Ρουβίκωνα¨ που το σκέπασαν το 2017. Το θεατρικό έγραψαν εκπαιδευτικοί του σχολείου, οι οποίοι ανέλαβαν τη σκηνοθεσία, σκηνικά, μουσική, χορευτικά….αυτά που κάνουν πάντα. ¨Πολυεργαλείο- ο δάσκαλος¨. β) πολλά πρόγραμμα για ΑΜΕΑ,  γ) περιβαλλοντικά προγράμματα: για τους κήπους μας π.χ. το λιομάζεμα, ή προγράμματα για την κατανάλωση ενέργειας, κατανάλωση χαρτιού,.. δ) μουσικό πρόγραμμα γνωριμίας μαθητών με τα μουσικά όργανα σε συνεργασία με το ωδείο του Δήμου, ε) αφιερώματα στην αφήγηση και στη λογοτεχνία και προγράμματα φιλαναγνωσίας στην αίθουσα βιβλιοθήκης με συγγραφείς και με τους δασκάλους, στ) θέματα συμπεριφοράς καταναλωτή, ανακύκλωσης..,  ζ) αφιέρωμα στην ιστορία της περιοχής με ζωντανές μαρτυρίες από  συγγραφέα τοπικής ιστορίας για την ιστορία του Δήμου Αγ. Αναργύρων, η) συνεργασία με σύλλογο γονέων για κατασκευές θεματικές, θ) προγράμματα εθελοντισμού, ι) ενταξη στο δίκτυο πρεσβευτών για τους 17 παγκόσμιους στόχους, κ) ένταξη στο inclusive schools του British Council, κ.α.
2. Οι εκ/κοί του σχολείου σας ήταν συνεργάσιμοι στις προτάσεις που τους έγιναν για την πραγματοποίηση πολιτιστικών προγραμμάτων;

Ως Πολιτιστικό πρόγραμμα του σχολείου θα ορίσουμε τις δημιουργικές διαδικασίες που συμβαίνουν στην σχολική μας κοινότητα με στόχο την ανάδειξη και προώθηση του πολιτισμού.  Τα πολιτιστικά προγράμματα, όπως θα ξέρετε, ανήκουν στις προαιρετικές δράσεις και μέσω της διαθεματικότητας ενιαιοποιούν τη γνώση, συνδέουν τα διάφορα σχολικά μαθήματα του αναλυτικού προγράμματος και στοχεύουν στην οικοδόμηση της γνώσης από τους μαθητές. Οι εκ/κοί του σχολείου έχουν υιοθετήσει ένα ολιστικό  μοντέλο  παιδαγωγικής, κατανοούν την  ανάγκη της  ισορροπίας μεταξύ των γνωστικών και συναισθηματικών στόχων, την ανάγκη εισαγωγής διαφοροποιημένων  διδακτικών αντικειμένων στο σχολικό πρόγραμμα και την ανάγκη του να μετέχουν οι ίδιοι και οι μαθητές στον πολιτισμό και σε δράσεις πολιτισμού, μέσα σε ένα μαθητοκεντρικό, βιωματικό σχολείο, το οποίο θα προετοιμάσει τους αυριανούς πολίτες.  Το σχολείο μας ήταν από τα πρώτα πιλοτικά ολοήμερα και ήταν Πειραματικό δημοτικό σχολείο. Οπότε οι συνάδελφοί ήταν εξοικειωμένοι με την εφαρμογή πολιτιστικών δράσεων. Αγαπούν να κάνουν δράσεις.

3. Κατά την γνώμη σας το πνεύμα συνεργασίας και ομαδικότητας μεταξύ των μελών του Συλλόγου Διδασκόντων παίζει ρόλο για την ολοκλήρωση των πολιτιστικών δραστηριοτήτων που αναλαμβάνει το σχολείο σας;

Αρκετά έως πολύ. Πάντα κάποιος θα βοηθήσει. Πολύ σημαντικό ρόλο έχουν: α)  ο δάσκαλος, ο  έτοιμος να ερευνήσει και να δοκιμάσει νέες ιδέες και αντιλήψεις και πρακτικές,  β) ο συντονιστής-εμπνευστής διευθυντής  και γ) η δυναμική της ομάδας. Θα σας μιλήσω ιδιαίτερα για το ρόλο του διευθυντή ο οποίος θα πρέπει να επικοινωνεί με το σύλλογο διδασκόντων το όραμα του σχολείου και να έχει ικανότητες σύγκλισης των διαφορετικών απόψεων των εκ/κών

4. Με το να αναλαμβάνουν οι εκπαιδευτικοί του σχολείου σας προγράμματα πολιτισμού και να τα ολοκληρώνουν, βλέπετε πως έχει θετικά αποτελέσματα στη συνοχή του Συλλόγου Διδασκόντων;

Βέβαια και έχει θετικά αποτελέσματα γιατί όταν ο δάσκαλος καθοδηγεί, δημιουργεί και συνεργάζεται , ο καθένας ανάλογα με τις ιδέες και τις ανάγκες του ή τα θέλω του ή την κουλτούρα του, επαναπροσδιορίζει το ρόλο του, επικοινωνεί, εκφράζεται και αναστοχάζεται δίνοντας νέα ώθηση στην εργασία του. Ο άνθρωπος που δημιουργεί ξεφεύγει από τις μικρότητες. Σημαντικό ρόλο έχει η διεύθυνση του σχολείου για τη διαμόρφωση ενός θετικού κλίματος που θα φέρει την επιθυμία για επανάληψη επιτυχημένων δραστηριοτήτων.

5. Ποια πιστεύετε πως είναι τα αποτελέσματα στο σχολείο, από την ανάληψη και την περάτωση πολιτιστικών προγραμμάτων;(για τους εκπαιδευτικούς, για τα παιδιά και τους γονείς).

Τα αποτελέσματα , απ ότι έχω παρατηρήσει είναι θετικά για όλους. Για τους εκ/κούς, να μοιραστούν το παιχνίδι της μάθησης. Να παίξουν κι άλλους ρόλους. Για εμένα, κάθε διδασκαλία αποτελεί μια καλοστημένη θεατρική παράσταση από το δάσκαλο. Για τους μαθητές, η μάθηση γίνεται με ενεργητικό τρόπο, συμμετοχικό μέσα από ανάληψη ρόλων. Για τους γονείς,  κάθε ευκαιρία που τους δίνεται να δουν τα παιδιά τους να εργάζονται στο χώρο που περνούν τη μισή τους ημέρα αποτελεί χαρούμενο γεγονός, καμαρώνουν και νιώθουν μέλη της κοινότητας.

6. Έχετε παρατηρήσει αλλαγή στη στάση των παιδιών απέναντι στους εκπαιδευτικούς και γενικά στο σχολείο μετά από τη συμμετοχή τους σε προγράμματα πολιτισμού;

Τέτοιες αλλαγές φαίνονται μακροπρόθεσμα. Η κουλτούρα του σχολείου είναι προσανατολισμένη προς τον πολιτισμό, με δράσεις μέσα και έξω από την τάξη. Οπότε ο ρόλος του δασκάλου εναλλάσσεται με το ρόλο του δασκάλου – εμπνευστή. Έντονα μπορεί να φανεί μια τέτοια αλλαγή μόνο σε μαθητές που έχουν εγγραφεί στο σχολείο μας από άλλο σχολικό περιβάλλον.

7. Πιστεύετε πως οι εκπαιδευτικοί του σχολείου σας πρέπει να συμμετέχουν σε προγράμματα πολιτισμού; Γιατί;

Ο δάσκαλος πρέπει αγαπά τον πολιτισμό, να συμμετέχει , να είναι ενήμερος σε θέματα πολιτισμού, ως οδηγός , παρακινητής και εμπνευστής των μαθητών του , που θα αποτελέσουν τους αυριανούς πολίτες.

8. Ποιες από τις πολιτιστικές εκδηλώσεις του σχολείου σας θυμάστε με θετικά ή αρνητικά συναισθήματα;

Όλες τις θυμάμαι θετικά, γιατί η καθεμιά προσέφερε και μια εμπειρία ξεχωριστή.

9. Ποια είναι τα πιθανά προβλήματα που μπορεί να συναντήσετε στη πραγματοποίηση μιας πολιτιστικής εκδήλωσης;

Το μόνο πρόβλημα είναι η έλλειψη πόρων.

10. Πιστεύετε ότι με τις πολιτιστικές εκδηλώσεις συντελείται άνοιγμα της σχολικής μονάδας στη κοινωνία;

Ναι , συντελείται , γιατί το σχολείο επικοινωνεί την κοινωνία: με τους γονείς, με την προϊστάμενη αρχή, με το Δήμο, με τους ειδικούς ανάλογα με το θέμα και  γενικά με όλη  τη σχολική κοινότητα.

11. Στις εκδηλώσεις που πραγματοποιήσατε είχατε βοήθεια από φορείς;(π.χ Δήμος).

Ελάχιστες φορές έτσι όπως φαντάζομαι ότι το εννοείται. Ο Δήμος π.χ. θα μπορούσε να διαθέτει κάποιους εργάτες ή υλικοτεχνική υποδομή όπως μικροφωνική, αλλά συνήθως αντιμετωπίζει την έλλειψη προσωπικού και οικονομικών πόρων. Είχαμε όμως συνεργασία με φορείς όπως η κοινωνική υπηρεσία, το Κέντρο Υγείας,..

12. Είχατε παραδείγματα παιδιών που επηρεάστηκαν στην κατοπινή τους ζωή από τις πολιτιστικές δραστηριότητες;(π.χ θεατρική παράσταση).

Μέσα από προγράμματα έχουν διαφανεί ταλέντα ή έχουν επαναπροσδιορίσει αντιλήψεις, στάσεις και συμπεριφορές μαθητές και γονείς ή και  δάσκαλοι που είδαν, σε εισαγωγικά, μια άλλη άγνωστη πλευρά κάποιου μαθητή.  Για παράδειγμα, μετά από τα προγράμματα μετάβασης από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο που κάνουμε στο σχολείο κάθε χρόνο, έχουν εμπνευστεί κάποιοι μαθητές για τη σταδιοδρομία τους π.χ  Μουσικά ,Καλλιτεχνικά, Πειραματικά σχολεία.

13. Ποια είναι η γνώμη σας για την συμμετοχή των γονέων και κηδεμόνων στις εκδηλώσεις του σχολείου;

Η σχέση με τους γονείς πρέπει να είναι θετική, συνεργατική,  με σύμπνοια Adguard. Η σχέση να είναι αγαστή, χωρίς προβλήματα επικοινωνίας. Πρέπει το σχολείο να επιδιώκει  συχνή επικοινωνία μαζί τους και όχι μόνο σε περιπτώσεις προβλήματος. Αντίστοιχα πρέπει να γίνονται σαφή,  τα όρια και οι θεσμικοί ρόλοι του καθενός.

14. Τι πιστεύετε ότι αποκομίζουν οι μαθήτριες και οι μαθητές από τη συμμετοχή τους σε πολιτιστικά προγράμματα και εκδηλώσεις;

Οι μαθητές αντιλαμβάνονται τη γνώση μέσα από μια ολιστική προσέγγιση και κατορθώνουν να φτάσουν στην αφαιρετική σκέψη μέσα από μια πολυεπίπεδη προσέγγιση.

15. Τι ρόλο πιστεύετε ότι έχει η Διεύθυνση του σχολείου, έτσι ώστε αυτό να έχει μια ενεργή παρουσία στις πολιτιστικές δραστηριότητες;

Ο ρόλος της Διεύθυνσης του σχολείου είναι βασικός και ουσιαστικός. Η Διεύθυνση είναι αυτή που οδηγεί συνεργατικά στην κατάκτηση του οράματος για το σχολείο, με διττό ρόλο ως καθοδηγητής και ως εργάτης –δάσκαλος δίπλα στον συνάδελφο. Συνδράμει  στις δυσκολίες και στις χαρές  και επικοινωνεί με τη σχολική κοινότητα.

16. Πιστεύετε ότι η εκπαιδευτική πολιτική του Υπουργείου Παιδείας στηρίζει τις προσπάθειες του σημερινού σχολείου για την διάχυση του πολιτιστικού πνεύματος στους μαθητές του;

Το αναλυτικό πρόγραμμα λόγω ύλης είναι δεσμευτικό. Δίνει περιθώρια στις μικρές τάξεις να κάνουν δράσεις στην ώρα της ευέλικτης ζώνης, δεν το δίνει στις μεγαλύτερες τάξεις και αυτό θα πρέπει να αλλάξει.  Γενικά όμως υπάρχουν  περιθώρια στο σχολείο για αυτοδιάθεση σε τέτοια θέματα, σύμφωνα με την κουλτούρα του σχολείου για να αυτενεργήσει. Επίσης, να σημειωθεί ότι γίνονται σε καθημερινή βάση προτάσεις για δράσεις από το ΥΠΠΑΙΘ. Θα έπρεπε όμως να υπάρχει ένας καλύτερος προγραμματισμός, από τη μεριά του υπουργείου Παιδείας, σε αυτά τα θέματα.

17. Έχετε παρατηρήσει αν η συμμετοχή στα πολιτιστικά προγράμματα, αποτελεί τροποποιητικό μοχλό για την αποκλίνουσα συμπεριφορά συγκεκριμένων μαθητών;

Παρατηρούνται κάποιες διαφοροποιήσεις σε συμπεριφορές ορισμένες φορές. Αυτό συμβαίνει γιατί τα παιδιά αναλαμβάνουν νέους ρόλους, ακόμα και του ενεργητικού ακροατή, έξω από τους γνωστούς τέσσερις τοίχους της τάξης,  ρόλους που τους ταιριάζουν, που δε θα είχαν την ευκαιρία να τους δοκιμάσουν στο κλασσικό πρόγραμμα της τάξης. Οι ρόλοι αυτοί τους δίνουν το περιθώριο να διακριθούν και να γίνουν σεβαστά και αποδεκτά από την ομάδα των συμμαθητών τους και γενικά από τη σχολική κοινότητα.

18. Εκτός από διευθύντρια της σχολικής μονάδας ,είστε και ειδική εκπαιδευτικός. Έχετε παρατηρήσει αν τα παιδιά με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες συμμετέχουν ενεργά στα πολιτιστικά δρώμενα;

Όπως όλα τα παιδιά του σχολείου , έτσι και αυτά συμμετέχουν στο επίπεδο των δυνατοτήτων τους.

19. Έχετε παρατηρήσει αλλαγές στη συμπεριφορά τους;

Υπάρχουν αλλαγές , έστω και προσωρινά. Οι δράσεις πρέπει να είναι συνεχόμενες , έτσι ώστε να γίνεται ανατροφοδότηση. Αυτό μπορεί να γίνεται και στην ώρα του διαλλείματος, έτσι ώστε να παγιωθούν οι καλές πρακτικές .

20. Αν έχετε στο σχολείο σας παιδιά μεταναστών ή προσφύγων, πως αντιμετωπίζεται από το σχολείο σας η συμμετοχή τους σε πολιτιστικές εκδηλώσεις;

Έχουμε αρκετούς μαθητές από οικογένειες μεταναστών, προσφυγόπουλα και ασυνόδευτα προσφυγόπουλα. Τα παιδιά των μεταναστών συμμετέχουν ισάξια στις δράσεις , ακόμα και αν δεν ξέρουν τη γλώσσα .Οι ρόλοι προσαρμόζονται στις δικές τους δυνατότητες. Μας βοηθάει το πρόγραμμα διερμηνέων όπου ενεργοποιούμε και τους γονείς που δεν ξέρουν την ελληνική γλώσσα. Έτσι οι γονείς που είναι διαφορετικής κουλτούρας και θρησκείας, ενημερώνονται και συμφωνούν σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς και τη διευθύντρια να συμμετάσχουν τα παιδιά τους στις δράσεις, βιώνοντας έτσι, το δυνατό,  και σεβασμό στη δική τους κουλτούρα.

21. Με τη συμμετοχή μαθητριών-των από άλλες χώρες στα πολιτιστικά προγράμματα, έχετε παρατηρήσει αν υπήρξε επίδραση στην αυτοεικόνα τους , αλλά και στην κοινωνικοποίηση τους στο σχολικό περιβάλλον;

Ναι υπάρχει πολύ σημαντική επίδραση. Γιατί μέσα από τους ρόλους που αναλαμβάνουν τα παιδιά, και με τη βοήθεια και  των διερμηνέων, η συμμετοχή τους είναι ενσυνείδητη και ως μέλος της ομάδας της τάξης αλλά και ως κοινωνοί της θεματικής του προγράμματος.

Ερωτηματολόγιο έρευνας  : Παρακαλώ όπως απαντηθεί από τη Διευθύντρια, τον Υποδιευθυντή και τους εκπαιδευτικούς του σχολείου. Η συμμετοχή στην έρευνα εκτιμώ ότι θα αποτυπώσει τις σχέση των πολιτιστικών εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων ,  με τις μαθήτριες-τές, τους εκπαιδευτικούς, το σχολείο και την κοινωνία.

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

1.Φύλο      άντρας                                 γυναίκα

2.Ηλικία < 35                              36-50                                  50και άνω

3. Έτη προϋπηρεσίας   0-8                          9-16                       17 και άνω
4. Έχετε συμμετάσχει σε πολιτιστικές δραστηριότητες του σχολείου σας;

Καθόλου                         Λίγο                        Αρκετά                       Πάρα πολύ

5. Πιστεύετε πως με τη συμμετοχή σας στις πολιτιστικές δράσεις του σχολείου σας διαμορφώνεται θετικό κλίμα στις σχέσεις σας με τους συνάδελφους σας;

Καθόλου                          Λίγο                       Αρκετά                      Πάρα Πολύ

6. Πιστεύετε πως με τη συμμετοχή σας στις πολιτιστικές δράσεις του σχολείου σας διαμορφώνεται θετικό κλίμα στις σχέσεις σας με τις μαθήτριες και τους μαθητές σας;

Καθόλου                           Λίγο                        Αρκετά                      Πάρα Πολύ

7. Πιστεύετε πως η Διεύθυνση του σχολείου παίζει ρόλο στην ανάληψη ή όχι μιας πολιτιστικής δράσης;

Καθόλου                         Λίγο                        Αρκετά                      Πάρα Πολύ

• Κυκλώστε 4 λέξεις ή φράσεις που αντανακλούν για εσάς περισσότερο το συναίσθημα σας από την ολοκλήρωση μιας πολιτιστικής δράσης στο χώρο του σχολείου σας.

9. Πιστεύετε πως η Διεύθυνση του σχολείου παίζει ρόλο στην ανάληψη ή όχι μιας πολιτιστικής δράσης;

Καθόλου                         Λίγο                        Αρκετά                      Πάρα Πολύ

10. Στα προγράμματα που έχετε συμμετάσχει έχετε πάρει τη βοήθεια που θα θέλατε από το σχολείο;

Καθόλου                       Λίγο                        Αρκετά                      Πάρα Πολύ

11. Πιστεύετε στη συμμετοχή του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων σε μια πολιτιστική εκδήλωση του σχολείου σας;

Καθόλου                        Λίγο                        Αρκετά                       Πάρα Πολύ

12. Έχετε πάρει την πρωτοβουλία για την εφαρμογή κάποιας θεματικής ενότητας που προτείνετε εσείς , σύμφωνα με τα ενδιαφέροντα σας;

 Καθόλου                       Λίγο                          Αρκετά                       Πάρα Πολύ

13. Πιστεύετε πως τροποποιείτε η πολιτιστική κουλτούρα της σχολικής μονάδας αναλαμβάνοντας συχνά δράσεις;

Καθόλου                            Λίγο                          Αρκετά                        Πάρα Πολύ

14. Η συνεργασία σας με τις ειδικότητες του σχολείου σας κάλυψε;

Καθόλου                             Λίγο                          Αρκετά                        Πάρα Πολύ

Σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων για τη συμμετοχή σας στην προσπάθεια.

Ελληνική Βιβλιογραφία

Αναστασάτος,Ν. (2005). Σχολείο και Περιβάλλον,απο τη θεωρία στην Πράξη. Αθήνα: Ατραπός.

Γεωργιτσογάννη,Ε. (2014). Εισαγωγή στην ιστορία του πολιτισμού. Αθήνα: Διάσραση.

Γκόβας, Ν. & Δεμερτζή Κ. (2001). Πολιτιστικά εκπαιδευτικά προγράμματα.Εμπειρίες και σκέψεις εκπαιδευτικών για τα προαιρετικά εκπαιδευτικά προγράμματα. Πολιτιστικά, Περιβαλλοντικά, Comenius, Κινητικότητα. Αθήνα: Μεταίχμιο.

Διαμαντοπούλου, Α 냥코 대전쟁 버그판 다운로드. (2010). Διερεύνηση των καινοτόμων στοιχείων των εταιρικών σχολικών συμπράξεων: σύγκριση δύο προγραμμάτων Comenius 1. Πάτρα: Πανεπιστήμιο Πατρών.

Ευρωπαϊκή Επιτροπή. (2001). Οδηγός των προγραμμάτων και ενεργειών. Λουξεμβούργο: Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Ζυγούρη, Ε. (2005). Αξιολόγηση προγραμμάτωνπεριβαλλοντικής εκπαίδευσης,θεωρία και πράξη. Αθήνα: Τυποθήτω-Γ.Δαρδιανός.

Καλογιάννης, Δ. (2014). Η σχολική ηγεσία και η επαγγελματική της ανάπτυξη στο σύγχρονο περιβάλλον. Διεθνείς εξελίξεις, παρεχόμενα προγράμματα και στοιχεία ποιότητας. Αθήνα: Γρηγόρη.

Κουλουμπαρίτση,Α. (2002). Η Ευέλικτη Ζώνη αλλάζει το σχολείο. Επιθεώρηση  Εκπαιδευτικών θεμάτων, τ.6,σσ57-75.

Κούσουλας, Γ. (2000). Μικρός περίπλους στην ιστορία της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. (Διεθνώς και στην Ελλάδα). Φυσικός Κόσμος, τ.1 , σσ. 22-25.

Κούτρα, Κ.& Βούκανου,Μ. (2005). Η Ευρωπαική Διάσταση στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Αθήνα: Τα εκπαιδευτικά,σσ75-76,114-123.

Κυριακώδη, Δ. Τσιμογάννη,Ε. (2015). Οι εκπαιδευτικές καινοτομίες στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση: Μελέτη των βραβευμένων έργων της δράσης “Θεσμός Αριστείας και Ανάδειξη Καλών Πρακτικών. Θέματα Επιστημών και Τεχνολογίας στην Εκπαίδευση , σσ. 123-151,τ.8.

Ματσαγγούρας,Η. (2008). Η σχολική τάξη. Αθήνα: Γρηγόρη.

Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. (2009). Πρόταση για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. http://www.pischools.gr/paideia_dialogos/prot_epimorf.pdf.Ανακτήθηκε 2/2/2020.

Παπαδάκης, Σ. (2015). Η δράση eTwinning. Παρελθόν, παρόν και μέλλον,Αξιοποίηση των ΤΠΕ στα συνεργατικά σχολικά προγράμματα. 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο eTwinning . Πάτρα.

Παπαδημητρίου, Β. (2006). Περιβαλλοντική εκκπαιδευση και σχολείο.Μια διαχρονική θεώρηση. Αθήνα: Δαρδανός.

Σκιά, Κ., Κουκούλη, Μ., Δεμερτζή, Κ., Μπαγάκης, Γ. (20001). Προγράμματα Comenius,Εμπειρίες και σκέψεις εκπαιδευτικών για τα προαιρετικά εκπαιδευτικά προγράμματα. Πολιτιστικά, Περιβαλλοντικά, Comenius, Κινητικότητα. Αθήνα: Μεταίχμιο.

Σπυρόπoυλoς, Ηλ. (1986). Η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση στην Ελλάδα: Ένας Πρώτος Απολογισμός. Νεοελληνική Παιδεία ,  τ.7, σσ.72-84.

Σπυροπούλου, Δ. (2008). Αποτίμηση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Θεμάτων ,  τ.5, σσ155-166.

Σπυροπούλου, Δ. (2004). Η Ευέλικτη Ζώνη ως εκπαιδευτική καινοτομία. Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Θεμάτων , σσ. 157-171.

Σπυροπούλου, Δ. (2004). Η Ευέλικτη Ζώνη ως εκπαιδευτική καινοτομία. Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Θεμάτων , τ. 9,σσ157- 171.

Σπυροπούλου, Δ., Βαβουράκη, Α., Κούτρα, Χ., Λουκά, Ε., Μπούρας, Σ. . (2007). Καινοτόμα προγράμματα στην εκπαίδευση. Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Θεμάτων , σσ. 69-83.

Σπυροπούλου, Δ., Βαβουράκη, Α., Κούτρα, Χ., Λουκά, Ε., Μπούρας, Σ. (2007). Καινοτόμα προγράμματα στην εκπαίδευση. Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Θεμάτων ,  τ.13, σσ69-83.

Τζέλος,Γ. (2008). Διοίκηση της εκπαίδευσης και σχολική αυτονομία. Βόλος: Πανεπιστημιακές εκδόσεις Θεσσαλίας.

Φλογαΐτη, Ε. Χ. Κάτσενου, Ε. Ναούμ, & Χ. Νομικού . (2010). Η έννοια της αειφορίας ως ρυθμιστική ιδέα για την εξέλιξη ενός εκπαιδευτικού οργανισμού σε κοινότητας μάθησης. Πρακτικά του πανελλήνιου συνεδρίου «Το αειφόρο σχολείο του παρόντος και του μέλλοντος». Αθήνα: Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού.

Φλουρής Γ. (1983). Αναλυτικά Προγράμματα για μια Νέα Εποχή στην Εκπαίδευση. Αθήνα: εκδ. Γρηγόρη.

Ξενόγλωσση  Βιβλιογραφία

Attanasio, O., Picci, L., & Scorcu, A. (2000). Saving, Growth, and Investment: A Macroeconomic Analysis Using a Panel of Countries. Review Of Economics And Statistics, 82(2), 182-211 Think of you downloading. doi: 10.1162/003465300558731

Eliot, J., (1991), “EE in Europe: Innovation, Marginalisation, or Assimilation”,in: Environment, Schools and Active Learning, OECD-CERI, Paris, pp.19-36

 Piachaud, D. (1992). Book Reviews : COMMISSION OF THE EUROPEAN COMMUNITIES Final Report on the Second European Poverty Programme 1985-1989 Brussels, Commission of the European Communities, COM(91)29, 1990, pp. 74, CB CO 91048 EN C G. ROOM ET AL. ‘New Poverty’ in the European Community London, Macmillan, 1990, pp. 135, ISBN 0-333-39430-5 R. TEEKENS AND B. M. S. VAN PRAAG (EDS) Analysing Poverty in the European Community European Commission, Brussels, 1992. Journal Of European Social Policy, 2(2), 147-149. doi: 10.1177/095892879200200207). Lifelong Learning Programme 2007-13.

Stokes, E., Edge, A., West, A., (2001). Environmental education in the educational systems of the European Union. Final report. Centre for Educational Research London School of Economics and Political Science. Commissioned by the Environment Directorate-General of the European Commission.

Womersley, J., (1980), “Environmental Education an International Perspective”,

Bueletin of Environmental Education, pp. 32-36.

Ιστότοποι

Δίκαιο Ευρωπαϊκής Ένωσης: https://eurlex.europa.eu/legalcontent/EL/ALL/?uri=CELEX:32006D1720

Ανάκτηση 6-2-2020

Πρόγραμμα SOCRATES,Συμβούλιο  Ευρωπαϊκής Επιτροπής:

https://europa.eu/european-union/about-eu/institutions-bodies/council-eu_el

Ανάκτηση 7-2-2020

Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Τύπος:

https://ec.europa.eu/commission/presscorner/home/en       

Ανάκτηση 7-2-2020

https://www.etwinning.net/el/pub/index.htm Ανάκτηση 7-2-2020

Δήμος Αγίων Αναργύρων:

https://www.agan.gov.gr/

Ανάκτηση 10-2-2020

4^ο Δημοτικό Αγίων Αναργύρων:

http://4dim-ag-anarg.att.sch.gr/

Ανάκτηση 15-2-2020

Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης  Γ΄ Αθήνας:

http://dipe-g-athin.att.sch.gr/pages/07_nomothesia.htm

Ανάκτηση 15-2-2020